ผลต่างระหว่างรุ่นของ "วิกิซอร์ซ:วิกิซอร์ซคืออะไร"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Geonuch (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Miwako Sato (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัดที่ 1:
{{process header
{{เว็บย่อวิกิ|[[WS:WIW]]}}
| title = วิกิซอร์ซคืออะไร
'''วิกิซอร์ซ''' ''ห้องสมุดเสรี'' คือโครงการหนึ่งของ[[w:มูลนิธิวิกิมีเดีย|มูลนิธิวิกิมีเดีย]]เพื่อสร้างห้องสมุดรวบรวมข้อมูลต้นฉบับ รวมทั้งการแปลข้อมูลต้นฉบับ ที่เป็นเนื้อหาเสรี หน้านี้เป็นการนิยามว่าวิกิซอร์ซคืออะไร อะไรที่ไม่ใช่วิกิซอร์ซ และสิ่งที่ต่างจากโครงการอื่น เนื้อหาในหน้านี้อธิบายไว้โดยย่อ
| section =
| previous = [[วิกิซอร์ซ:เกี่ยวกับ|เกี่ยวกับ]]
| next =
| shortcut = [[WS:WIW]]
| notes = หน้านี้ระบุภาพรวมของวิกิซอร์ซ และแนะนำเกี่ยวกับนโยบายของวิกิซอร์ซ เป็นต้น
}}
 
วิกิซอร์ซเป็นโครงการหนึ่งของ{{w|มูลนิธิวิกมีเดีย}} มีขึ้นเพื่อเป็นห้องสมุดสำหรับ{{w|en:source text|งานดั้งเดิม}}ซึ่ง{{w|เนื้อหาเสรี|เนื้อหาปราศจากข้อผูกมัดใด ๆ}} (เสรี) แล้ว และสำหรับ[[วิกิซอร์ซ:งานแปล|คำแปล]]งานดั้งเดิมดังกล่าว โดยหวังว่า ห้องสมุดนี้จะขยายขนาดขึ้นเรื่อย ๆ
วิกิซอร์ซภาษาไทย เป็นแหล่งรวมข้อมูลต้นฉบับที่เป็นภาษาไทย ในกรณีที่มีภาษาอื่นปน ภาษาหลักที่เขียนควรเป็นภาษาไทย มิฉะนั้นแล้วให้เขียนที่วิกิซอร์ซภาษานั้น ๆ แทน
 
หน้านี้เป็นความพยายามที่จะกำหนดว่า อะไรที่ใช่และไม่ใช่วิกิซอร์ซ และอะไรเป็นข้อแตกต่างระหว่างวิกิซอร์ซกับโครงการอื่น คำอธิบายในหน้านี้เป็นแต่อย่างย่อ แต่มีลิงก์ไปยังรายละเอียดในหน้าอื่น ๆ ส่วนการอภิปรายเกี่ยวกับนโยบายใดก็ตาม ควรจัดขึ้นในหน้าพูดคุยของหน้านโยบายนั้น
== สิ่งที่มีได้ในวิกิซอร์ซ ==
สิ่งที่มีได้ในวิกิซอร์ซคือ'''เนื้อหาต้นฉบับที่เป็นลักษณะเสรี''' คือ[[w:สาธารณสมบัติ|สาธารณสมบัติ]] หรือ[[w:GFDL|สัญญาอนุญาต GFDL]] และ/หรือ[[w:สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์|สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์]]แบบแสดงที่มา-อนุญาตแบบเดียวกัน (CC-BY-SA) หรืออาจถูกกำหนดโดยกฎหมายให้เป็นเสรีก็ได้ ก่อนเริ่มต้นเขียนบทความเรื่องใด ๆ ต้องแน่ใจว่าเนื้อหาที่จะเขียนมีลักษณะเสรี
 
==ความเป็นมา==
ประเภทของเนื้อหาในทำนองนี้เช่น
* ตัวบทกฎหมาย คำพิพากษา ประกาศ แถลงการณ์ เอกสารราชการ
* บทความในสิ่งตีพิมพ์ นิตยสาร วารสาร หนังสือพิมพ์
* พจนานุกรม ประมวลคำศัพท์ (เพื่อการทำซ้ำต้นฉบับ) กรณีนี้ให้ดูว่า ''แปลเป็นภาษาอะไร'' ก็ให้เขียนที่วิกิซอร์ซภาษานั้น
* วรรณคดี วรรณกรรม กวีนิพนธ์ บทอาขยาน
* พงศาวดาร จารึก จดหมายเหตุ ตำนาน
* บทสวดมนต์ คัมภีร์ทางศาสนา จดหมายของบุคคลสำคัญ
* เนื้อเพลง เช่นเพลงชาติ เพลงประจำชาติ เพลงสดุดี เพลงประจำสถาบันหรือองค์กร
* การแปลจากภาษาอื่น หรือวิกิซอร์ซภาษาอื่น ของเนื้อหาเสรีข้างต้นเป็นภาษาไทย
 
โครงการวิกิซอร์ซ จัดตั้งขึ้นในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2003 (พ.ศ. 2546) เพื่อเป็นแหล่งประมวลเอกสารประกอบบทความในวิกิพีเดีย เดิมเรียก "โครงการซอร์ซเบิร์ก" โดยเลียนชื่อ "{{w|en:Project Gutenberg|โครงการกูเตนเบิร์ก}}" (Project Gutenberg) และนับแต่จัดตั้ง ก็พัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็ว จนในวันที่ 18 พฤษภาคม ค.ศ. 2005 (พ.ศ. 2548) ก็มีเอกสารกว่าสองหมื่นเรื่องในหลายภาษา ช่วงเดือนสิงหาคมและกันยายน ค.ศ. 2005 (พ.ศ. 2548) วิกิซอร์ซจึงย้ายโดเมน (domain) ย่อยสำหรับแต่ละภาษาออกไปเป็นโดเมนหลักในภาษานั้น ๆ
== สิ่งที่ไม่ควรมีในวิกิซอร์ซ ==
สิ่งที่ไม่ควรมีในวิกิซอร์ซคือ'''เนื้อหาต้นฉบับที่ไม่เป็นลักษณะเสรี''' คือมีลิขสิทธิ์ หรือสัญญาอนุญาตที่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพื่อให้ได้สิทธิ์ หรือสัญญาอนุญาตที่ไม่เสรีอย่างเต็มที่อาทิ ห้ามใช้เชิงพาณิชย์ ห้ามดัดแปลงแก้ไข
 
สำหรับข้อมูล โปรดดู บทความ เรื่อง {{w|en:Wikisource|วิกิซอร์ซ}} ที่วิกิพีเดีย
เนื้อหาบางอย่างแม้จะเป็นต้นฉบับ แต่วิกิซอร์ซไม่แนะนำให้มีการเก็บรวบรวมไว้ เนื่องจากสถานะลิขสิทธิ์ไม่ชัดเจนเช่น
* ข้อมูล สูตร และตารางทางคณิตศาสตร์
* สถิติเชิงตัวเลขต่าง ๆ
* รหัสต้นฉบับของโปรแกรมคอมพิวเตอร์
* เนื้อหาต้นฉบับที่แต่งหรือประพันธ์ขึ้นเองโดยผู้เขียนวิกิซอร์ซ
 
และสิ่งเหล่านี้ไม่ใช่[[หมวดหมู่:วิกิซอร์ซ]]
* คำพูดหรือการให้สัมภาษณ์ของบุคคล (ควรไปเขียนที่[[q:|วิกิคำคม]])
* เนื้อหาการเรียนการสอน การแนะนำ ตำรา แบบฝึกหัด คู่มือ วิธีใช้ (ควรไปเขียนที่[[b:|วิกิตำรา]])
* ข่าวสารต่าง ๆ (ควรไปเขียนที่[[n:|วิกิข่าว]])
* การให้ความหมายของคำศัพท์ (ควรไปเขียนที่[[wikt:|วิกิพจนานุกรม]] หน้าคำต่อหนึ่งหน้า)
** ยกเว้นการทำซ้ำพจนานุกรมต้นฉบับ
 
== สิ่งที่ต่างจากโครงการอื่นของวิกิมีเดีย ==
=== วิกิซอร์ซต่างจากวิกิพีเดียอย่างไร ===
วิกิพีเดียเป็นสารานุกรม ซึ่งพูดถึงเรื่องทั่วไปอย่างครอบคลุม แต่วิกิซอร์ซเป็นห้องสมุด ซึ่งรวมข้อความต้นฉบับของเรื่องนั้น วิกิพีเดียอาจมีบทความเกี่ยวกับหนังสือหลายเล่ม แต่วิกิซอร์ซมีข้อมูลในหนังสือทั้งเล่ม ทั้งวิกิซอร์ซและวิกิพีเดียอาจมีส่วนของบรรณานุกรมได้
 
=== วิกิซอร์ซต่างจากวิกิตำราอย่างไร ===
วิกิซอร์ซให้ความสำคัญกับการรวบรวมเนื้อหาที่เผยแพร่ไว้ตามที่ต่าง ๆ อาจเรียกได้ว่าวิกิซอร์ซคือห้องสมุดของงานอันเป็นสาธารณะ แต่ไม่รวมเนื้อหาต้นฉบับที่แต่งหรือประพันธ์ขึ้นเองโดยผู้เขียนวิกิซอร์ซ ในขณะที่วิกิตำราเป็นเนื้อหาที่บอกกล่าวและสอนวิธีการอย่างเป็นขั้นเป็นตอนโดยผู้เขียนวิกิตำราเอง (เช่นแนวทางการเรียนการสอน หนังสือตำราในชั้นเรียน)
 
== มุมมองที่เป็นกลาง ==
ปกติแล้วมุมมองที่เป็นกลางเป็นกฎที่ได้รับการยอมรับในโครงการอื่น ๆ ของวิกิมีเดีย แต่เนื้อหาต้นฉบับไม่จำเป็นต้องใช้กฎนี้โดยตัวมันเองอยู่แล้ว ตราบเท่าที่เรายังคงทำซ้ำเนื้อหาเหมือนกับต้นฉบับ มุมมองที่เป็นกลางก็จะไม่ถูกละเมิดแต่อย่างใด อย่างไรก็ตามการเน้นเนื้อหาบางส่วน หรือการทำซ้ำข้อความเพียงบางส่วนที่ต้องการ หรือมีการปรับแก้ให้ผิดไปจากต้นฉบับ อาจทำให้เกิดปัญหาไม่เป็นกลางได้ ดังนั้นกรุณาทำซ้ำให้เหมือนต้นฉบับอย่างครบถ้วนจะได้ไม่มีปัญหาเกิดขึ้น
 
== ดูเพิ่ม ==
* [[วิกิซอร์ซ:หลักการตั้งชื่อบทความ]]
 
[[หมวดหมู่:นโยบายวิกิซอร์ซ]]