หน้า:กฎหมายลักษณะทาส - สมิท - ๒๔๒๓.pdf/85

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๘๒
พระราชบัญญัติหมายประกาศ

สมควรแก่กฎหมายมรฎก ถ้าเมียขายผัว ๆ เปนทาษของเมีย มีค่าตัว มีสารกรมธรรม์ยังไม่ได้ฉีกยกให้ ก็เหมือนกับฃายทาษ จะเอาเรื่องที่เปนผัวมาเถียงไม่ได้ เมียฃายผัวก็ดี ลูกฃายพ่อแม่ก็ดี พี่้น้องฃายกันก็ดี เพื่อนฝูงชอบภอกันก็ดี ถ้าลงกำแหงแกงใดยินยอมด้วย มีผู้รู้เหน ก็เปนอันฃาย ถ้าไม่ได้ยินยอมรู้เหนด้วย ไม่เปนอันฃาย ลูกที่ไม่มีพ่อแม่ ผู้ฃายเอามาเลี้ยงเหมือนลูกของตัวแต่ใต้อายุเจ็ดฃวบมา สิทธิ์ฃาดไม่มีใครเถียง ก็ฃายได้เหมือนกับลูกตัว เพราะมันจะได้มรฎกด้วยความเปนลูกเลี้ยง ฃายได้ในใต้อายุสิบห้าปีลงมา เมื่อพ้นอายุสิบห้าปีขึ้นไปแล้ว ต่อเรือนเบี้ยมันยอมด้วย จึ่งฃายได้ ลูกผู้อื่นที่ผู้ฃายเอามาเลี้ยง เมื่ออายุใันกว่าเจ็ดฃวบ ถึงอายุใต้สิบห้าปีลงมา มันไม่ยอมด้วย จะเอาไปฃายไม่ได้ เพราะมันไม่ควรได้มรฎกของผู้เลี้ยง ๚ะ

 ให้ลูกขุนตระลาการซึ่งจะพิภากษาความต่อไปเบื้องน่าว่าตามพระราชบัญญัติซึ่งประกาศไว้นี้ อย่าให้เอากฎหมายเดิมมาว่าเปนอันฃาด ถ้าลูกขุนตระลาการผู้ใดยังว่าตามกฎหมายเดิมอยู่ ไม่พิภากษาความตามพระราชบัญญัตินี้ จะให้มีโทษตามโทษานุโทษแต่ผู้นั้นนั้น ประกาศมาณวันเสาร์ เดือนสี่ แรมสิบสามค่ำ จุลศักราช ๑๒๒๙ ปีเถาะ นพศก ๚ะ

 พระราชปัญญัติมีอยู่ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑ น่า ๑๘๐ เรื่อง กู้เงินแลขายตัว ให้คิดดอกเบี้ยเพียงชั่งละบาท ๚ะ

 ด้วยสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงษ์รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งให้ประกาศแก่