หน้า:กิจจานุกิจ - ขำ บุนนาค - ๒๔๑๐.pdf/20

หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร
๑๘

ครั้งหนึ่ง เมื่อเดิรเฃ้าไปฃ้างนอกพิภพ ก็ห่างอาฑิตย์ออกไป เมื่อเดิรเฃ้าไปฃ้างในพิภพ ก็ใก้ลอาฑิตย์เฃ้า ฯ ถามว่า ปีหนึ่งกิเดือน แก้ว่าสิงสองเดือน บางทีเปนอธิกะมาศ ก็เปนสิบสามเดือนบ้าง ไม่มีอธิกะมาศก็เปนสิบสองเดือน คิดเปนวัน ๓๕๔ วัน มีอธิกะมาศสิบสามเดือน ก็เปนวัน ๓๘๔ วัน ถ้ามีอธิกะวาร ก็เป็นวัน ๓๕๕ วัน ฯ ถามว่าทำไมจึ่งต้องมีอธิกมาศ อธิกะวาร แก้ว่าต้องเติมอธิกะมาศเดือนหนึ่งนั้น เพราะปีเดือนวันคืนไม่เตมบริบูรณ นักปราชท่านจึ่งคิดเติมอธิกะมาศเว้นสองปี ในปีที่สามจึ่งมีอะธิกะมาศครั้งหนึ่ง แล้วก็เว้นไปีกสองปี ในปีที่สามทศอีก แล้วก็เว้นไปอีกสองปี ในปีที่สามทศอีก ทศดังนี้สามคราวแล้วก็ไปทศเฃ้าในปีที่สองอีกคราวหนึ่ง แล้วก็ไปทศ