หน้า:กิจจานุกิจ - ขำ บุนนาค - ๒๔๑๐.pdf/9

หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร

แก้ว่า ไม่ตั้งปีใหม่ในเดือนอ้าย เพราะอาฑิตย์เดินไปเปนที่สุดฃ้างทิศใต้ จึ่งตั้งเดือนนั้นเปนเดือนที่หนึ่งแล้ว ก็เปนระดูหนาว ด้วยหนาวเปนต้นระดูทั้งปวง จึ่งวางเดือนหนึ่งไว้ที่นั้น บางจำพวกเขาก็ตั้งปีใหม่ในเดือนอ้ายก็มี ชาวยุโรปเฃาก็ตั้งปีใหม่ในเดือนอ้ายบ้าง เดือนญี่บ้าง เฃาคิดเอาเมื่อวันอาฑิตย์กลับเฃ้ามาฃ้างเหนือได้ ๑๑ วัน วันนั้นดวงพระอาฑิตย์โตที่สุดตกในนิตย์ เรียกว่าพสุสงกรานต์ใต้ เฃาก็เอาวันนั้นเปนปีใหม่ บวกศักราชฃึ้นในวันนั้น ฃ้างจีนเฃาก็เอาเดือนสามขึ้นค่ำหนึ่งเปนปีใหม่ เอาเดือนญี่เปนเดือนสิบสอง เพราะเดือนญี่พระอาฑิตยไปที่สุดฃ้างทิศใต้ จะกลับมาเหนือ จึ่งเอาเดือนสามเปนปีใหม่ เมื่อเวลาอาฑิตย์กลับมาแล้ว เพราะจีนถือเอาดวงพระจันทร์เต็มคราวหนึ่ง คราวหนึ่งเปนเดือน