หน้า:ตำนานกฎหมายเมืองไทย - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๗๓.pdf/26

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๓

แสดงมูลแห่งตุลาการ ๑๐ ประการ

อินทฺภาโส ธมฺมานุญฺโญ สกฺขิจ สกฺขิเฉทโก
อญฺญมญฺญํ ปฏิภาโส ปฏิภาณญฺจ เฉทโก
อฏฺฏคาโห อฏฺฏกูโฏ ทณฺโฑ โจทกเฉทโก
อกฺขทสฺสาทสญฺเจว เอเต มูลา ปกิตฺติตา

มูลคดีแห่งตุลาการ ๑๐ ประการที่แปลไว้ในกฎหมาย เทียบด้วยกฎหมายกรุงเก่า เป็นดังนี้

อินฺทภาโส อินฺทภาษ ได้แก่ ลักษณอินทภาษและลักษณตุลาการ
ธมฺมานุญฺโญ พระธรรมนูญ ได้แก่ พระธรรมนูญ
สกฺขี พะยาน ได้แก่ ลักษณพะยาน
สกฺขิเฉทโก ตัดพะยาน เอาไว้ใน ลักษณรับฟ้อง