หน้า:ตำนานเงินตรา - ดำรง - ๒๔๗๔.pdf/19

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๔

เดิมเกิดขึ้นแต่นักเลงเล่นเบี้ยที่มักง่าย เอาปี้ซื้อของกินตามร้านที่หน้าโรงบ่อน ผู้ขายก็ยอมรับ ด้วยอาจจะเอากลับเข้าไปแลกเป็นเงินได้ที่ในโรงบ่อนโดยง่าย จึงใช้ปี้กระเบื้องกันในบริเวณโรงบ่อนขึ้นก่อน ครั้นเมื่อหาเหรียญทองแดงเหรียญดีบุกของหลวงใช้ยากเข้า ก็ใช้ปี้เป็นเครื่องแลกแพร่หลายห่างบ่อนออกไปทุกที เพราะคนเชื่อว่า อาจจะเอาไปขึ้นเป็นเงินเมื่อใดก็ได้ ฝ่ายนายบ่อนเบี้ย เมื่อจำหน่ายปี้ได้เงินมากขึ้น เห็นได้เปรียบ ก็คิดสั่งปี้กระเบื้องจากเมืองจีนเข้ามาเพิ่มเติม ทำเป็นรูปและราคาต่าง ๆ ให้คนชอบ ตั้งแต่อันละโสฬศ อันละไพสองไพ[1] จนถึงอันละเฟื้อง สลึง สองสลึง เป็นอย่างสูง มีทุกบ่อนไป ก็แต่ลักษณอากรบ่อนเบี้ยนั้นต้องว่า ประมูลกันใหม่ทุกปี เมื่อสิ้นปีลง นายอากรคนไหนไม่ได้ทำอากรต่อไป ก็กำหนดเวลาให้คนเอาปี้บ่อนของตนไปแลกเงินคืนภายใน ๑๕ วัน พ้นกำหนดไป ไม่ยอมรับ การอันนี้กลาย


  1. คำว่า "ไพ" มาแต่คนจีนว่า "ไพปา" ราคาไพ ๑ เท่ากับ ๒ อัฐ