อันว่าเสาวคณฑีปัทมราชอันเปนตติยชาตินั้นมีสีต่างกัน ๕ ประการ ประการหนึ่ง ผลแดงดังดวงตานกกระเหว่า ประการหนึ่ง สีแดงดังน้ำฝาง ประการหนึ่ง สีแดงดังผลสะบ้าสุก ประการหนึ่ง สีแดงดังดอกงิ้ว ประการหนึ่ง สีแดงดังดอกรักแดง ปัทมราชทั้ง ๕ ประการนี้เปนน้ำตติยชาติ สิ้นเท่านี้.
อันว่ากรวางคปัทมราชอันเปนจัตุถชาติมีสีต่างกัน ๔ ประการ ประการหนึ่ง ผลนั้นมีเหลืองเจือสีแดงดังผลกระดอมสุก ประการหนึ่ง สีดังอิฐแดง ประการหนึ่ง สีดั่งน้ำขมิ้น ประการหนึ่ง สีแดงอ่อนกว่าดอกทองกวาว ปัทมรา⟨ช⟩ทั้ง ๔ ประการนี้เปนน้ำจัตุถชาติ สิ้นเท่านี้.
โทษอันมีในผลปัทมราชทั้งหลายอันเปนประถมชาติ, ทุติยชาติ, ตติยชาติ, จัตุถชาติ, ก็ดี มีโทษ ๑๖ ประการ ประการหนึ่ง กลางผลว้าม ประการหนึ่ง ผลแตก ประการหนึ่ง ผลเห็นน้ำขาวติดอยู่ ประการหนึ่ง ผลเปนรูเจาะ ประการหนึ่ง ผลเห็นน้ำขาวไหลไปมาในผล ประการหนึ่ง ลมเข้าอยู่ในผล ประการหนึ่ง ผลรอยบิ่น ประการหนึ่ง ผลช้ำดังผมพึ่งโกน ประการหนึ่ง ผลนั้นดินแดงเข้าอยู่ใน ประการหนึ่ง ดินดำเข้าอยู่ในผล ประการหนึ่ง สลายทั้งผล ประการหนึ่ง ผลเปนน้ำดำ ประการหนึ่ง ผลเบี้ยวบิด ประการหนึ่ง ผลเปนภู ประการหนึ่ง เปนดังควันไฟอยู่ในผล ประการหนึ่ง เปนสีเหลืองคำเปลวอยู่ในผล ปัทมราชอันมีมลทินโทษ ๑๖ ประการดังกล่าวมานี้ ผู้มีปรีชารู้ว่า ผลปัทมราชติดมลทินกระทำชำระโทษสิ้นแล้ว ก็จะสิ้นโทษกลับเปนคุณ ถ้ามีโทษพึงละเสีย ถ้าผู้ใดมิได้รู้ว่าเปนพลอยโทษ เอามาถือ จะบังเกีดโทษเปนพิบัติ
