หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/130

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
115

หมายฉบับหลวงครั้งรัชกาลที่ 1 ไปจากที่ไหนแห่งหนึ่ง ซึ่งไนบานแผนกมีกาลกำหนดว่า "ปีชวด สักราช 1166" นายกุหลาบขูดแก้เลข 1 ที่เรือนร้อย เขียนแปลงเปน 0 ปลอมสักราชถอยหลังขึ้นไป 100 ปี ด้วยไม่รู้ว่า จุลสักราช 1066 นั้นเปนปีวอก มิไช่ปีชวด ปล่อยคำ "ปีชวด" ไว้ไห้เห็นชัดว่า ไม่ไช่ต้นฉบับกดหมายครั้งกรุงสรีอยุธยาดังอ้างไนคำโคสนา ฉันกราบทูนสมเด็ดพระพุทธเจ้าหลวง จึงตรัดสั่งเจ้าพระยาอภัยราชาซึ่งเคยเปนหมอควานนายกุหลาบนายกุหลาบแต่ก่อนไห้ไปเรียกสมุดกดหมายเล่มนั้นถวายทอดพระเนตร เจ้าพระยาอภัยราชาได้ไปถวายไนวันรุ่งขึ้น สมเด็ดพระพุทธเจ้าหลวงซงเปิดออกทอดพระเนตร ตรัดว่า "ไหนว่าสักราช 1066 หย่างไรจึงเปน 1166" เจ้าพระยาอภัยราชาก็ตกไจ กราบทูนเล่าถวายว่า เมื่อตอนเช้าวันนั้น จะไปสาลากะซวงนครบาล เมื่อผ่านหน้าห้องแถวที่นายกุหลาบหยู่ ได้แวะเข้าไปเรียกสมุดกดหมายนั้นออกมาเปิดดู สังเกตเห็นไนบานแผนกลงปีชวด จุลสักราช 1066 ตรงดังนายกุหลาบอ้าง เจ้าพระยาอภัยราชาบอกนายกุหลาบว่า "พระเจ้าหยู่หัวจะทอดพระเนตร" นายกุหลาบก็สแดงความยินดีเลยว่า ถ้าต้องพระราชประสงค์ ก็ทูนเกล้าฯ ถวาย เจ้าพระยาอภัยราชาจะไปทำงานที่กะซวงเสียก่อน จึงบอกนายกุหลาบว่า เวลาบ่ายวันนั้น เมื่อจะไปเฝ้าที่สวนดุสิต จะไปรับหนังสือ เวลาไปรับ นายกุหลาบก็เอาหนังสือมามอบไห้โดยเรียบร้อย เจ้าพระยาอภัยราชากราบทูนสารภาพรับผิดที่ประมาทมิได้เอาสมุดมาเสียด้วยตั้งแต่แรก นายกุหลาบจึงมีโอกาสขูดแก้สักราช