หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/136

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
121

เก่า เช่น หม่อมเจ้าปิยภักดีนาถ เปนต้น ก็กำลังหาซื้อหนังสือไทยฉบับเขียนแข่งหยู่อีกทางหนึ่ง ผิดกันแต่พวกนั้นต้องหาโดยปกปิด ฉันหาได้หย่างเปิดเผยและเลือกโดยความประสงค์ผิดกัน พวกนั้นหาหนังสือ "งาม" คือ ที่มีรูปภาพหรือที่มีฝีมือเขียนอักสรงาม แต่จะเปนหนังสือเรื่องหย่างไรไม่ถือเปนสำคัน ฝ่ายตัวฉันหาหนังสือ "ดี" คือ ถือเอาเรื่องหนังสือเปนสำคัน ถ้าเปนหนังสือเรื่องที่มีดื่น ถึงฉบับจะเขียนงาม ก็ไม่ถือว่าดี ถ้าเปนเรื่องแปลกหรือเปนฉบับเขียนถูกต้องดี ถึงจะเขียนไม่งาม หรือที่สุดเปนแต่หนังสือตัวหวัด ก็ซื้อและไห้ราคาแพงกว่าหนังสือซึ่งมีดื่น

วิธีที่ฉันหาหนังสือนั้น เมื่อรู้ว่า แหล่งหนังสือมีหยู่ที่ไหน ฉันก็ไปเอง หรือไห้ผู้อื่นไปบอกเจ้าของหนังสือไห้ซาบพระราชประสงค์ซึ่งซงตั้งหอสมุดสำหรับพระนครและขอดูหนังสือที่เขามีหยู่ ถ้าพบหนังสือเรื่องไดซึ่งยังไม่มีไนหอพระสมุดฯ ก็ขอหนังสือนั้น เจ้าของจะถวายก็ได้ จะขายก็ได้ หรือเพียงอนุญาตไห้คัดสำเนาหนังสือเรื่องนั้นมาก็ได้ตามไจ เจ้าของหนังสือไม่มีไครขัดขวาง หย่างหวงแหนก็เพียงขอต้นฉบับไว้ยอมไห้คัดสำเนามา แต่ที่เต็มไจถวายต้นฉบับทีเดียวมีมากกว่าหย่างอื่น บางแห่งก็ถึง "ยกรัง" หนังสือซึ่งได้เก็บรักสาไว้ถวายเข้าหอพระสมุดสำหรับพระนครทั้งหมด เพราะมีการซึ่งหอพระสมุดฯ ทำอีกหย่างหนึ่งเปนปัจจัยไห้คนนิยม คือ แต่เดิมมา ไนงานสพ เจ้าภาพมักพิมพ์เทสนาหรือคำแปลภาสาบาลีเปนสมุดเล่มเล็ก ๆ แจก

16