หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/137

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
122

ผู้ไปช่วยงาน ครั้นงานพระสพกรมขุนสุพรรนภาควดีเมื่อ พ.ส. 2447 สมเด็ดพระพุทธเจ้าหลวงซงพระราชดำหริว่า หนังสือแจกซึ่งเปนธัมปริยายลึกซึ้งคนมิไคร่ชอบอ่าน จึงโปรดไห้แปลนิทานนิบาตชาดกตอนต้นพิมพ์พระราชทานเปนของแจก และซงพระราชนิพนธ์เล่าเรื่องประวัติของคัมภีร์ชาดกกับทั้งซงแนะนำไว้ไนคำนำข้างต้นว่า หนังสือแจกควนจะพิมพ์เรื่องต่าง ๆ ไห้คนชอบอ่าน แต่นั้น เจ้าภาพงานสพก็มักมาขอเรื่องหนังสือซึ่งจะพิมพ์แจกต่อกัมการหอพระสมุดฯ กัมการคิดเห็นว่า ถ้าช่วยอุดหนุนการพิมพ์หนังสือแจก จะเกิดประโยชน์หลายหย่าง เปนต้นแต่สามารถจะรักสาเรื่องหนังสือเก่าไว้มิไห้สูญ และไห้มหาชนเจริญความรู้ยิ่งขึ้นกว่าแต่ก่อน จึงรับธุระหาเรื่องหนังสือไห้เจ้าภาพพิมพ์แจกทุกรายที่มาขอ และเลือกหนังสือซึ่งเปนเรื่องน่าอ่าน เอามาชำระสอบทานไห้ถูกต้อง ทั้งแต่งอธิบายว่าด้วยหนังสือเรื่องนั้นไว้ไนคำนำข้างต้น แล้วจึงไห้ไปพิมพ์แจก จึงเกิด "หนังสือฉบับหอพระสมุด" ขึ้น ไครได้รับไปก็ชอบอ่านเพราะได้ความรู้ดีกว่าฉบับอื่น เจ้าของหนังสือฉบับเขียนเห็นว่า หอพระสมุดฯ ได้หนังสือไปทำไห้เปนประโยชน์ยิ่งขึ้นกว่าหยู่กับตน ก็เต็มไจถวายหนังสือดังกล่าวมา การหาเรื่องหนังสือไห้ผู้อื่นพิมพ์แจกจึงเลยเปนธุระส่วนไหย่อันหนึ่งของหอพระสมุดฯ สำหรับพระนครสืบมา และเปนเหตุไห้มีหนังสือไทยเรื่องต่าง ๆ พิมพ์ขึ้นปีละมาก ๆ จนบัดนี้

การหาหนังสือฉบับเขียนซึ่งมีหยู่เปนแหล่ง ไม่ยากเหมือนหา