หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/159

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
144

เนินสลับกันเหมือนดังพรรนนามาแล้ว แต่มีบ้านเรือนราสดรไนระยะทางถี่ ไม่เปลี่ยวเหมือนทางที่มาจากบางมูลนาคจนถึงเมืองเพชรบูรน์ ผ่านไปไนป่าลานแห่งหนึ่งดูงามนักหนา ต้นลานสูงไหย่แลสล้างไป ไบยาวตั้งราว 6 สอก ผิดกับต้นลานที่เคยเห็นปลูกไว้ตามวัด ดูน่าพิสวง ไนจังหวัดหล่มสักมีต้นลานมากกว่าที่อื่น ถึงไบลานเปนสินค้าไหย่หย่างหนึ่งซึ่งขายไปที่อื่น จังหวัดหล่มสักมีเมือง 2 แห่ง เรียกว่า เมืองหล่มเก่าแห่งหนึ่ง เมืองหล่มสักแห่งหนึ่ง ฉันไปถึงเมืองหล่มสักอันเปนที่บันชาการจังหวัดก่อน ตัวเมืองหล่มสักตั้งหยู่ริมลำแม่น้ำสักทางฟากตะวันตก ไม่มีปราการเปนด่านทางหย่างได แต่ตั้งเมืองบนที่สูง น้ำไม่ท่วมถึง และเขาบันทัดตรงนั้นก็ห่างออกไป ความไข้เจ็บจึงไม่ร้ายแรงเหมือนเมืองเพชรบูรน์ ราสดรจังหวัดหล่มสักเปนไทยลานช้างที่เรียกกันแต่ก่อนว่า “ลาวพุงขาว” เหมือนหย่างชาวมนทลอุดร ไม่เหมือนไทยชาวจังหวัดเพชรบูรน์ซึ่งเปนหย่างเดียวกันกับชาวมนทลพิสนุโลก จำนวนผู้คนพลเมืองมากกว่าเมืองเพชรบูรน์ เพราะการทำมาหากินได้ผลบริบูรน์ดีกว่าเมืองเพชรบูรน์ สินค้าที่ขายไปต่างเมืองมียาสูบและไบลานเปนต้น แต่โคกะบือเปนสินค้าไหย่กว่าอื่น พาเดินลงไปขายทางมนทลนครสวรรค์และเมืองลพบุรีปีละมาก ๆ เสมอทุกปี ฉันได้เลยไปดูถึงเมืองหล่มเก่าซึ่งหยู่ห่างเมืองหล่มสักไปทางทิสตะวันตกเฉียงเหนือระยะทางราว 360 เส้น เมืองหล่มเก่าตั้งหยู่ไนที่แอ่งไหย่ พูเขาล้อมรอบ มีลำห้วยผ่านกลางเมืองมาตกลำน้ำสักข้าง