พยาบาลหย่างเดิมเสียก่อน ธัมดาการคลอดลูกย่อมเสี่ยงภัยแก่ชีวิตทั้งแม่และลูกที่คลอดไหม่ จึงต้องพยาบาลด้วยระมัดระวังมาก มนุสต่างชาติต่างมีวิธีพยาบาลการคลอดลูกที่เชื่อว่าจะปลอดภัยได้ดีกว่าหย่างอื่น และไช้วิธีที่ตนเชื่อถือสืบกันมา ไม่พอไจเปลี่ยนแปลงเพราะเกรงคนกลางจะเปนอันตราย ก็วิธีพยาบาลคนคลอดลูกที่ไทยเราไช้กันมาแต่โบรานนั้น ไห้หญิงที่คลอดลูกนุ่งผ้าขัดเตี่ยวนอนบนกะดานแผ่นหนึ่ง เรียกว่า "กะดานหยู่ไฟ" มีเตาสุมไฟไว้ข้างกะดานนั้น ไห้ส่งความร้อนกว่าอากาสปรกติถึงผิวหนังคนคลอดลูกหยู่เสมอตลอดเวลาราว 15 วัน และไห้กินยาทายาไปด้วยกัน ต่อเมื่อสิ้นเขต "หยู่ไฟ" แล้ว จึงลงจากกะดานไฟหยู่กับเรือนเหมือนแต่ก่อน ไทยเราโดยฉเพาะพวกผู้หญิงแต่ก่อนมาเชื่อคุนของการหยู่ไฟมั่นคง ถึงชอบยกเปนเหตุอ้างเมื่อเห็นผู้หญิงคนไดคลอดลูกแล้วร่างกายซุดโซมว่าเปนเพราะ "หยู่ไฟไม่ได้" ถ้าอ้วนท้วนผิวพรรนผ่องไส ก็ชมว่า "เพราะหยู่ไฟได้" เลยเปนปัจจัยไห้ตัวผู้หญิงที่ยังไม่เคยคลอดลูกเชื่อว่า หยู่ไฟเปนการป้องกันอันตราย และไห้คุนแก่ตนเมื่อพายหลัง แม้ไม่สบายก็ไม่รังเกียด แต่ที่จิงการหยู่ไฟถึงจะเปนคุนหรือไม่ไห้โทส ก็แต่ฉเพาะคนที่ไม่มีอาการจับไข้ ถ้ามีพิสไข้หยู่ไนตัว ไอไฟกลับไห้โทส ขืนหยู่ก็อาดจะเปนอันตราย แต่วิธีพยาบาลหย่างเดิม ถ้าคนคลอดลูกเปนไข้ ก็เปนแต่ลดไอไฟไห้น้อยลง หากล้าเลิกหยู่ไฟไม่ จึงมีเหตุถึงตายด้วยหยู่ไฟบ่อย ๆ
ทีนี้จะเล่าถึงมูลเหตุที่เปลี่ยนวิธีพยาบาลคนคลอดลูก กรมหมื่น
