หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/353

338

ฉันคิดวินิจฉัยเรื่องเมืองท้าวอู่ทอง เห็นว่า เมื่อแรกตั้ง คงเปนเมืองไนอานาเขตของประเทสทวาราวดี มีมาก่อนสมัยพระเจ้าอู่ทองหลายร้อยปี และคงมีชื่อเปนหย่างไดหย่างหนึ่ง ฉันหยากรู้ชื่อเดิมของเมืองท้าวอู่ทอง คิดหาที่ค้นนึกขึ้นได้ว่า ไนสิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงตอนข้างท้ายมีชื่อเมืองขึ้นของกรุงสุโขทัยไนสมัยพระเจ้ารามคำแหงบอกไว้ทุกทิส จึงไปตรวดดูชื่อเมืองขึ้นทางทิสไต้ไนสิลาจารึกนั้น มีว่า "เบื้องหัวนอนรอด (ทิสไต้ถึงเมือง) โคนที พระบาง แพรก สุพรรนภูมิ ราชบุรี เพชรบุรี สรีธัมราช ฝั่งทเลสมุทเปนที่แล้ว" ดังนี้ ก็เมืองเหล่านั้นฉันเคยไปแล้วทั้ง 7 เมือง รู้ได้ว่า ไนจารึกเรียบเรียงเปนลำดับกันลงมาตั้งแต่ต่อเมืองกำแพงเพชร คือ เมืองโคนที หยู่ที่ไกล้บ้านโคน ทางฝั่งตะวันออกแม่น้ำพิงค์ ยังเปนเมืองร้างมีวัดวาของโบรานปรากตหยู่ตรงที่อ้างไนนิทานเรื่องนายแสนปมว่า เปน "เมืองเทพนคร" ที่พระบิดาของพระเจ้าอู่ทองนรึมิต ก็แต่สิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมีมาก่อนนิทานเรื่องนายแสนปมตั้ง 100 ปี ก็เปนอันลบล้างข้อที่อ้างว่า เปนเมืองเทพนคร และลบล้างต่อไปจนความข้อที่อ้างว่า พระเจ้าอู่ทองครองเมืองเทพนครนั้นหยู่ก่อนลงมาส้างกรุงสรีอยุธยา ต่อเมืองโคนทีลงมา ออกชื่อ "เมืองพระบาง" เมืองนั้นก็ยังเปนเมืองร้างปรากตหยู่ทางฝั่งตะวันตกแม่น้ำพิงค์ข้างหลังตลาดปากน้ำโพบัดนี้ แม้ไนหนังสือพระราชพงสาวดารตอนรัชกาลสมเด็ดพระอินทราชาธิราชก็มีว่า เมื่อเมืองเหนือเปนจลาจล สมเด็ดพระอินทราชาธิราชสเด็ดยกกองทัพขึ้นไปตั้ง