หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/41

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
26

นั้น แต่ฉันไม่เคยเห็นรูปร่างของมันว่าเปนหย่างไร แกบอกว่า แกหาตัวสัตว์หย่างนั้นได้ที่ไนเมืองชวาหลายตัว ฉันหยากเห็น แกจึงพาเข้าไปดูไนห้องสำนักงานของแก เห็นเอาไส่ขวดแช่เหล้าไว้ เข้าไปพิจารนาดูก็ตุ๊กแกเรานี่เอง จึงหวนรำลึกขึ้นทันทีถึงตุ๊กแกไนโพรงต้นเลียบที่บกอินทนิล คงเปนตุ๊กแกป่านั่นเองที่เราเรียกกันว่า ตัวโป่งค่าง

เมื่อฉันไปพักหยู่ที่เมืองระนอง ก็มีเรื่องแปลกประหลาดเกิดขึ้นอีกเรื่องหนึ่ง สมัยนั้นยังไม่มีตำหรวดภูธร กรมหมื่นปราบปรปักส์ ผู้บันชาการทหานเรือ ซงจัดไห้ทหานเรือหมวดหนึ่ง มีนายทหานเรือคุมไปสำหรับรักสาที่พักของฉัน ทหานเรือพวกนั้นจึงไปด้วยกันกับฉันจนถึงเมืองระนอง วันหนึ่ง ฉันกำลังนั่งหยู่กับพระยาระนอง (คอซิมก้อง ซึ่งพายหลังได้เปนพระยาดำรงสุจริตฯ สมุหเทสาภิบาลมนทลชุมพร) และพระกระบุรี (คอซิมบี้ ซึ่งพายหลังได้เปนพระยารัสดานุประดิถ สมุหเทสาภิบาลมนทลภูเก็ต) ข้าราชการที่ไปกับฉันก็นั่งหยู่ด้วยหลายคน ขนะนั้น นายทหานเรือเข้าไปบอกว่า ทหานเรือป่วยไปคนหนึ่ง อาการเปนไข้ตัวร้อนและมีเม็ดผุดขึ้นตามผิวหนัง ดูเหมือนจะออกฝีดาด พอพระยาระนองกับพระกระบุรีได้ยินก็ตกไจ ออกปากว่า น่าจะเกิดลำบากเสียแล้ว เพราะราสดรแถวนั้นยังกลัวฝีดาดยิ่งนัก ผิดกับชาวหัวเมืองชั้นไน ถ้ารู้ว่า มีคนออกฝีดาดหยู่ที่นั่น เห็นจะพากันหลบหนี ไม่มีไครทำการรับสเด็ด ฉันก็ตกไจ ถามว่า จะทำหย่างไรดี เจ้าเมืองทั้งสองคนบอกว่า ตามประเพนีของราสดรทางนั้น ถ้ามีคนออกฝีดาดที่บ้านไหน