หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/48

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
33

แห่งหนึ่ง เจ้าของบ้านเปนผู้หยิง กำลังตั้งสำรับไว้จะกินอาหารเย็นกับลูกหลาน พอแลเห็นพระองค์ แกสำคันว่า เปนข้าราชการที่ตามสเด็ด เชินไห้เสวยอาหารที่แกตั้งไว้ สมเด็ดพระพุทธเจ้าหลวงซงเห็นสนุก ก็รับเชิน แล้วตรัดชวนพวกที่ตามสเด็ดเข้านั่งล้อมกินด้วยกัน แต่ไนขนะเมื่อกำลังเสวยหยู่นั้น ลูกชายเจ้าของบ้านซึ่งเปนผู้ปติบัติ มันนั่งแล ๆ หยู่สักครู่หนึ่ง ออกปากว่า "เหมือนนัก" แล้วว่า "แน่แล้ว" ลุกขึ้นนั่งคุกเข่ากราบไนทันที พวกเราถามว่า เหมือนอะไร มันบอกว่า "เหมือนรูปเจ้าชีวิตที่เขาตั้งไว้ตามเครื่องบูชา" เลยฮากันทั้งวง เจ้าของบ้านได้พระราชทานเงินตอบแทนกว่าค่าอาหารหลายเท่า เวลาตัวฉันเองไปตรวดราชการตามหัวเมือง ไปพักร้อนหรือพักแรมไกล้หมู่บ้านที่ไหน พวกชาวบ้านก็มักหาสำรับกับข้าวมาไห้โดยมิได้มีผู้ไดสั่งเสีย แม้ขบวนสเด็ดพระราชดำเนินก็ทำเช่นนั้น โดยประสงค์จะเลี้ยงพวกบริพาร พระเจ้าหยู่หัวโปรดพระราชทานเงินปลีกวางไว้สำรับตอบแทนเสมอเปนนิจ ฉันเองก็ทำเช่นนั้นเพื่อรักสาประเพนีที่ดีของไทยไว้มิไห้เกิดท้อถอย เพราะเห็นว่า ทำคุนไม่ได้รับความขอบไจ เปรียบเหมือนเลี้ยงพระไม่สวดยถาสัพพี แต่คนเดินทางที่เปนสาธุชนเขาก็ตอบแทนหย่างไรหย่างหนึ่งเหมือนกัน ยังมีอนุสนธิต่อจากการกินไปถึงที่พักนอนของคนเดินทาง ไนเมืองไทยนี้ดีอีกหย่างหนึ่งที่มีวัดหยู่ทั่วทุกหนแห่ง บันดาคนเดินทาง ถ้าไปโดยสุภาพ ก็เปนที่หวังไจได้ว่า จะอาสัยพักแรมที่วัดไหน พระสงค์ก็มีความอารีต้อนรับไห้พักที่วัดนั้นเหมือนกันหมดทุกแห่ง การเดิน

5