หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/67

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
52

เมื่อฉันหยู่ที่เมืองชัยบุระนั้น จะไปไหน ๆ เขาไห้ไปรถไหย่เทียมม้าคู่ มีทหานม้าแห่แซงทั้งข้างหน้าข้างหลังไห้สมเกียรติยสของเจ้าต่างประเทส เพราะฉะนั้น เวลาไปไหนจึงมีคนดูทั้งสองข้างถนน วันหนึ่ง ฉันเห็นดาบสคนหนึ่งเกล้าผมสูง นุ่งห่มผ้าย้อมฝาด มีประคำคล้องคอ ยืนหยู่ริมถนนข้างหน้าแถวคนดู เมื่อรถฉันไปถึงตรงหน้า ดาบสยิ้มยกมือเปนทำนองอวยพร ออกอุทานเปนภาสาสันสกริต ได้ยินเข้าหูคำหนึ่งว่า "หริราชา" นึกว่าแกอำนวยการก็ยิ้มรับแล้วเลยผ่านไป เมื่อผ่านไปได้สักหน่อยหนึ่ง ยังไม่ห่างกันนัก ฉันเหลียวหน้ากลับไปดู เห็นดาบสตนนั้นทำหน้าตาถมึงทึง ยกไม้ยกมือกวัดแกว่ง ปากก็ว่าอะไรยืดยาว ฉันไม่ได้ยินถนัด แต่รู้ทีว่า เปนกิริยาโกรธ จึงนึกว่า ที่ดาบสตนนั้นยิ้มแย้มไห้พรตอนแรกเห็นจะขอทาน ครั้นไม่ได้เงินก็โกรธขึ้ง ออกปากตอนหลังน่าจะเปนคำสาบสรรค Curse ฉันถามขุนนางอังกริดที่เขาไปด้วยไนรถว่า เปนเช่นนั้นหรือหย่างไร เขาไม่บอกตรง ๆ เปนแต่บอกว่า ประเพนีประเทสราชไนอินเดีย เวลามหาราชาสเด็ดไปไหน มีขบวนแห่ ย่อมโปรยเงินเปนทานแก่ราสดรที่มาหยู่ข้างราชวิถี พวกนั้นเคยได้เงิน จึงอยากได้อีก ฉันได้ฟังอธิบายก็ได้ความรู้เพิ่มขึ้นอีกสองหย่าง คือ

ประเพนีพระเจ้าแผ่นดินโปรยเงินพระราชทานราสดรสองข้างราชวิถีก็มีไนเมืองไทยไนเวลาแห่สเด็ดโดยขบวนพยุหยาตรา เช่น เลียบพระนครหรือสเด็ดไปทอดพระกฐินโดยขบวนพยุหยาตราก็ซงโปรย