หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๒) - ๒๔๕๗ b.pdf/8

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

ญาติพี่น้องทั้งปวง และน่าเปนที่ยินดีในหมู่บุตรหลานของฟักทอง โดยที่ฟักทองได้เปนสัตรีที่แปลกอยู่ในสกูลนี้

และถ้าคิดสำหรับสัตรีทั่วไปก็ควรจะเห็นเปนตัวอย่างได้ด้วยว่า ความเจริญสำหรับสัตรีนั้นไม่จำเภาะแต่ผู้ที่มีทรัพย์มากเลย แม้จะมีทุนเพียง ๕ ชั่งเช่นนี้ ถ้ามีอุสาหขวนขวายหรือรู้จักเก็บงำเช่นฟักทองแล้ว ก็อาจมั่งคั่งตั้งวงษ์สกูลได้เหมือนกัน

ซึ่งข้าพเจ้ายกเอาเหตุแห่งความยากจนมารำพรรณโดยไม่ปกปิดเช่นนี้ ก็เพื่อจะให้เปนประโยชน์แก่เพื่อนสัตรีทั้งหลายซึ่งควรจะเห็นความอุสาหพากเพียรของท่านแต่ก่อนซึ่งตั้งตัวได้จนมีชื่อเสียง อันต้องนับว่า ผู้หญิงก็เปนหลักสำคัญของสามีและของสกูลส่วนหนึ่ง เมื่อบุรุษใดได้ภรรยาดีแล้ว ย่อมจะเจริญในวงษ์สกูลได้ดังตัวอย่างในประวัตินี้

เลื่อน เทพหัสดิน

ป,ล, ประวัติที่เจ้าภาพเรียงนี้มีข้อความอธิบาย แลเจ้าภาพได้ขอให้กรรมการจดอธิบายไว้น่อยหนึ่ง คือ ที่นามสกุลนายพลตรี พระยาพิไชยชาญฤทธิ์ ลงไว้ว่า เทพหัสดิน แต่นามสกุลนายพันตรี หลวงอภิบาลภูวนารถ ผู้เปนน้องชายร่วมบิดามารดา ลงไว้ว่า เทวคฤหปาล ผิดกันอยู่ดังนี้นั้น ถ้าไม่อธิบาย ผู้อ่านจะไม่เข้าใจว่า เหตุใดจึงผิดกัน นามสกุล เทพหัสดิน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานแก่บรรดาผู้ซึ่งสืบสกุลวงษ์ลงมาจากพระยาราชภักดี (ช้าง) ๆ เปนหลานกรมหลวงเทพหริรักษ์ พระยาไชยสุรินทร์ (เจียม)