หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๓๔) - ๒๔๖๙.pdf/30

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๒

แลห้ามจำกอบขหนอรแลริดชาทั้งปวงในนี้ ประการหนึ่ง ถ้าแลกุมปันหญีเอาสินค้าบันทุกในกปั่นของกุมปันหญีเองก็ดี แลในกปั่นซึ่งเช่าระวางเข้ามาก็ดี ก็ให้ซื้อขายด้วยผู้ใด ๆ ตามภาษีของกุมปันหญี จะแนะนำให้ อย่าให้ผู้ใดห้ามปรามแลเอาข้อประการใดมาขัดขวาง ประการหนึ่ง ถ้าแลลูกค้าชาติใด ๆ เอาสินค้าเข้ามา แลกุมบันหญีจะต้องการให้ซื้อขาย ตามใจเขาเถิด แต่ว่าถ้าแลชาวคลังจะต้องการซื้อสินค้านั้นสำหรับราชการ ซึ่งลูกค้าทั้งปวงนอกกุมปันหญีเอาเข้ามานั้น แลกุมปันหญีต้องการสินค้านั้นอยู่ ก็ให้พนักงานข้างกุมปันหญีมาฟ้องเเก่เสนาบดีผู้เจ้าพนักงาน เมื่อแรกลูกค้านั้นเข้ามาถึง เสนาบดีก็จะสั่งแก่ชาวคลังให้แบ่งส่วนให้สมควรด้วยกิจของกุมปันหญี แลราคานั้นก็ให้เอาแต่เท่าทุนซึ่งซื้อแก่ลูกค้านั้น

ประการหนึ่ง ถ้าแลกุมปันหญีต้องการซื้อดีบุกนอก ดีบุกณเมืองถลาง บางคลี แลงาช้าง แลช้าง แลดินผะสิวขาว ดีบุกดำ หมากกรอก ฝาง ก็ให้ชาวคลังขายให้แต่ตามราคาซื้อขายแก่ลูกค้าทั้งปวง แลอย่าให้กุมปันหญีซื้อขายสินค้ามีชื่อทั้งนี้แก่ลูกค้าซึ่งมิได้ซื้อต่อชาวคลังนั้นเลย ด้วยสินค้านั้นเปนส่วยษาอากรของหลวง แลห้ามมิให้ผู้ใดขายนอกชาวคลังนั้นเลย

ประการหนึ่ง สินค้าซึ่งต้องห้ามนั้นในนี้ ดินผะสิวขาว ดินผะสิวดำ สุพรรมถัน แลปืน แลเครื่องสาตราวุธ ถ้าแลสมเด็จพระมหากระษัตราธิราชเจ้ากรุงศรีอยุทธยาผู้ใหญ่พระราชทานให้ซื้อไปมา จึงให้ซื้อ