หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๕๒) - ๒๔๘๒.pdf/36

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๓๐

แห่งหนึ่ง[1] และสั่งให้เชิญเสด็จพระองค์เจ้าเณรคัคณางคยุคลกับพระองค์เจ้าเณรทวีถวัลยลาภลาผนวช เพื่อจะได้ประคองพระโกษฐพระบรมศพในกระบวนแห่เมื่อวันรุ่งขึ้น[2]

ณวันศุกร์ เดือน ๑๑ แรมค่ำ ๑ เจ้าพนักงานจัดเตรียมการสรงสการพระบรมศพและเตรียมกระบวนแห่และที่ประดิษฐานพระบรมศพพร้อมเสร็จ พระบรมวงศานุวงศข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยประชุมพร้อมกันณพระที่นั่งอนันตสมาคมแต่เวลาเช้า เจ้าพระยาศรีสุริยวงศจึงให้พระยาสุรวงศวัยวัฒน์ไปเชิญสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เจ้าฟ้าฯ กรมขุนพินิตประชานาถ ที่พระตำหนักสวนกุหลาบ[3] ในเวลานั้น สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ กำลังยังอ่อนเพลียมาก ด้วยทรงพระประชวรมากว่าเดือน และซ้ำประสพทรงโศกศัลย์แรงกล้า ไม่สามารถจะทรงพระราชดำเนิรได้ ต้องเชิญเสด็จทรงพระเก้าอี้หามขึ้นไป


  1. วังใหม่ที่กล่าวนี้อยู่ริมคลองโรงไหมฝั่งเหนือตรงที่สร้างโรงพยาบาลทหารบกบัดนี้
  2. พระบาทสมเด็จฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงจำนงจะให้พระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กับเจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ ประคองโกษฐพระบรมศพ ได้ดำรัสสั่งสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เจ้าฟ้าฯ กรมขุนพินิตประชานาถ แต่วันแรกทรงพระประชวร ผู้อื่นหาได้ทราบพระราชประสงค์ไม่ แต่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ มาประชวรเสียด้วยตลอดมา การเรื่องนี้จึงมิได้เป็นไปตามพระราชประสงค์ ในเวลานั้น พระเจ้าลูกยาเธอที่โสกันต์แล้วทรงผนวชเป็นสามเณรอยู่ทั้ง ๗ พระองค์ ที่เลือก ๒ พระองค์นั้น เพราะพระองค์เจ้าคคณางคยุคล คือ กรมหลวงพิชิตปรีชากร เป็นหลานเลี้ยงของเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ ที่สมุหพระกลาโหม พระองค์เจ้าทวีถวัลยลาภ คือ กรมหมื่นภูธรธำรงศักดิ์ เป็นหลานตัวเจ้าพระยาภูธราภัย ที่สมุหนายก
  3. การที่ให้พระยาสุรวงศวัยวัฒนไปเชิญเสด็จนั้น ทำตามแบบอย่างครั้งเมื่อพระบาทสมเด็จฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จผ่านพิภพ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยุรวงศ เวลานั้น เป็นเจ้าพระยาพระคลัง หัวหน้าข้าราชการทั้งปวง ให้เจ้าพระยาทิพากรวงศ ซึ่งเป็นบุตร เวลานั้น เป็นจมื่นราชามาตย์ ไปเชิญเสด็จที่วัดบวรนิเวศ