หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๕๒) - ๒๔๙๗.pdf/39

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
มิตรแท้

 คบใครคิดกอบเกื้อ อุปการ เขาเอย
ร่วมทุกข์สุขสำราญ ร่วมเศร้า
แนะนำและทัดทาน เตือนสติ
รักใคร่เป็นนิจเฝ้า ใฝ่ให้สหายเจริญ

โคลงนี้ ได้แก่ กัลยาณมิตร มิตรดี มิตรแท้ ๔ จำพวก คือ

 มิตรมีอุปการะ ได้แก่ มิตรที่ช่วยป้องกันอันตรายอันจะมีแก่เพื่อน ตลอดถึงทรัพย์สมบัติ บุตร ภรรยา เพื่อน ในเวลาที่เพื่อเผลอเรอ และเวลาที่เพื่อนไม่อยู่ มีที่ไป ก็ช่วยระวังรักษาทรัพย์สมบัติให้ และเป็นที่พึ่งในเวลาเพื่อนมีภัย เมื่อเพื่อนขัดสนด้วยเงินทอง ก็อุดหนุนจุนเจือ หรือเมื่อเวลาเพื่อนออกปากขอยืม ก็ให้ด้วยความเต็มใจ หรือให้เกินกว่าจำนวนที่เพื่อนขอยืม

 มิตรร่วมสุขร่วมทุกข์ ได้แก่ มิตรที่ไม่ปิดบังความลับของตนแก่เพื่อน มีความไว้วางใจ แสดงให้เห็นว่า ตนกับเพื่อนเท่ากับคน ๆ เดียวกัน มีสุขทุกข์เนื่องกัน ปิดบังความรักของเพื่อน ไม่พูดไม่เล่ากับใคร ๆ ด้วยเกรงว่า เพื่อนจะเสียประโยชน์หรือได้รับโทษและทุกข์