หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๕) - ๒๔๖๐ reorganised.pdf/17

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

ชื่อ นางสร้อยดอกหมาก มาเปนพระมเหษี ถ้าเทียบเรื่องที่ไทยเราแต่งไว้แต่ก่อน ก็จะไม่พอกะไรกับที่จีนเขาแต่งนัก

ความจริงบุทคลต่างชาติกัน จะมีชาติใดที่รักชอบกันยืดยาวมายิ่งกว่าไทยกับจีนนี้ไม่มี ด้วยไม่เคยเปนสัตรูกัน เคยแต่ไปมาค้าขายแลกประโยชน์ต่อกันมาได้หลายร้อยปี ความรู้สึกทั้งสองชาติจึงเปนอันหนึ่งอันเดียวกันตั้งแต่โบราณจนตราบเท่าทุกวันนี้ ซึ่งควรจะหวังว่า จะเปนอย่างเดียวกันต่อไปในวันน่า

การไปมาค้าขายในระหว่างจีนกับไทยในครั้งกรุงเก่าไม่ใช่แต่เปนประโยชน์เฉภาะแต่แก่จีนแลไทยเท่านั้น ฝรั่งก็ต้องมาอาไศรยค้าขายกับจีนทางเมืองไทย ความปรากฎในหนังสือจดหมายเหตุของฝรั่งว่า เมื่อฝรั่งรู้ทางเรือที่จะมาจากยุโรปถึงประเทศทางตวันออกได้ พวกโปตุเกตเปนผู้มาค้าขายก่อน พวกโปตุเกตเปนคนใจร้าย ถือว่า มีปืนไฟ ใช้เรือรบเที่ยวปล้นสดมขู่กรรโชกตามเมืองที่ไปค้าขาย เปนเหตุให้จีนเกลียดฝรั่งขึ้น ครั้นต่อมา มีพวกฝรั่งวิลันดา อังกฤษ ออกมาค้าขายทางประเทศนี้ จะไปเมืองจีนไม่ได้สดวก ต้องมาอาไศรยเมืองไทยเปนที่พักสินค้าทำการค้าขายกับเมืองจีนแลเมืองยี่ปุ่นอยู่นานตั้งแต่แผ่นดินสมเด็จพระเจ้าทรงธรรมลงมาจนแผ่นดินสมเด็จพระนารายน์มหาราช การค้าขายไปมาในระหว่างเมืองจีนกับเมืองไทยก็ยิ่งเจริญขึ้นโดยลำดับสืบมาจนตราบเท่าทุกวันนี้ ๚