หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๕

สุรเสนีมาแอบดู หาช่วยหนุนไม่ แล้วไปตั้งอยู่ณวัดพิไชย" ดังนี้ ขอให้สังเกตดู ๒ ความนี้ผิดกันอย่างไร ที่ว่ามานี้เปนการคาดคเนแท้ ข้าพเจ้าไม่มีหลักฐานอย่างอื่นนอกจากที่แสดงมาแล้ว ข้าพเจ้ายังไม่สิ้นความหวังใจที่จะได้หนังสือมหายุทธการแลจุลยุทธการในภายน่า แต่อย่างไรก็ดี หนังสือชนิดนั้นเปนแต่หนังสือประกอบพระราชพงษาวดาร ใช้สอบสวนในเวลาแต่งพระราชพงษาวดารดังปรากฎในบานแพนกพระราชพงษาวดาร ฉบับหลวงประเสริฐ เปนหลายอย่าง ในจำพวกหนังสือประกอบพระราชพงษาวดารนี้ ถ้าจะจำแนกก็มี ๔ ประเภท คือ หนังสือพระแต่งประเภท ๑ หนังสือโหรแต่งประเภท ๑ หนังสือราชการแต่งประเภท ๑ หนังสือบุคคลแต่งประเภท ๑

หนังสือพระแต่งนั้น มูลเหตุเดิมเห็นจะมาจากหนังสือเรื่องมหาวงษ์ในลังกาทวีป พระเถรองค์หนึ่งชื่อว่า มหานาม แต่งว่าด้วยประวัติของพระพุทธสาสนาที่มาประดิษฐานในลังกาทวีป เปนพงษาวดารสำคัญของลังกาแต่โบราณมา เมื่อครั้งราชธานีของสยามประเทศประดิษฐานอยู่ที่นครศุโขไทย มีพระภิกษุสงฆ์ทางประเทศนี้ออกไปศึกษาพระพุทธสาสนาในลังกาทวีป แลมีพระภิกษุสงฆ์ชาวลังกามาอยู่ทางประเทศนี้ ได้เปนมหาสวามีแลราชครูมาตั้งแต่ครั้งศุโขไทยแลนครเชียงใหม่เมื่อยังเปนเอกราช พวกลังกานำคติเรื่องแต่งหนังสือตามอย่างเรื่องมหาวงษ์เข้ามาแต่งตำนานพระสาสนาบ้าง ตำนานเจดียสถานบ้าง แต่งเปนภาษามคธ เช่น เรื่องชินกาลมาลินี แลรัตนพิมพวงษ์ เปนต้นบ้าง แต่งเปนหนังสือเทศน์ในภาษาไทย เช่น ตำนานพระมหาธาตุหริภุญไชย พระมหาธาตุนครศรีธรรมราช เปนต้น