หน้า:อธิบายเบ็ดเตล็ดฯ พงศาวดารฯ - ดำรง - ๒๔๖๙.pdf/14

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

สุโขทัยตามนามเดิมว่า สยามประเทศ ครั้นเมื่อตั้งกรุงศรีอยุธยาเปนราชธานีแล้วรวมราชอาณาจักรสุโขทัยเข้าเปนอาณาจักรอันเดียวกัน จึงเปนเหตุให้จีนเปลี่ยนนามเรียกว่า "เสียมหลอฮกก๊ก"

ในเรื่องคำว่า เมืองไทย กับคำว่า ประเทศสยาม ที่อธิบายมานี้ มีความจริงที่ประหลาทอยู่อย่างหนึ่ง คือ คำว่า เมืองไทย เปนคำพวกไทยเรียก แต่ชาวประเทศอื่นเขาไม่เรียก ส่วนคำว่า สยาม นั้นเปนคำที่ชาวต่างประเทศเรียก แต่ไทยเองหาเรียกไม่ เปนเช่นนี้มาแต่โบราณ ในศิลาจารึกครั้งราชวงศพระร่วงเปนใหญ่ เมื่อจะกล่าวถึงนามประเทศนี้ ก็เรียกแต่ว่า กรุงสุโขทัย มาถึงสมัยกรุงศรีอยุทธยาเปนราชธานี มีพระราชสาส์นหรือทำหนังสือสัญญากับต่างประเทศ เมื่อจะกล่าวนามประเทศนี้ ก็ใช้แต่ว่า กรุงศรีอยุธยา มีสำเนาตัวอย่างหนังสือครั้งแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แลทำหนังสือสัญญากับพระเจ้าหลุยที่ ๑๔ กรุงฝรั่งเฯศส ฝ่ายฝรั่งเศสใช้คำว่า สยาม แต่ฝ่ายไทยก็ใช้คำว่า กรุงศรีอยุธยา ทุกแห่ง แม้จนในสมัยกรุงรัตนโกสินทรนี้ ในรัชกาลที่ ๑ รัชกาลที่ ๒ แลรัชกาลที่ ๓ ก็ยังคงใช้นามประเทศในภาษาไทยว่า กรุงศรีอยุธยา ต่อมา มีตัวอย่างอยู่ในหนังสือสัญญาซึ่งทำกับอังกฤษ (ครั้งเฮนรีเบอรนีเปนทูตเข้ามา) เมื่อปีจอ พ.ศ. ๒๓๙๓ ยังใช้คำว่า กรุงศรีอยุธยา เปนนามประเทศ

ไทยเราพึ่งมาใช้คำ สยาม เปนนามของประเทศในทางราชการต่อในรัชกาลที่ ๔ กรุงรัตนโกสินทร (ข้าพเจ้าไม่มีเวลาพอที่จะสอบให้