หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร
๔๘
เรื่องพระสงฆ์ลังกา
เวลาที่ข้าพเจ้าไปอยู่น้อยนัก ไม่พอที่จะไต่สวนอันใด อาศัยแต่สังเกตด้วยตาแลฟังคำเล่าบอกบ้างเล็กน้อย คงได้ความว่า แยกหมู่แยกคณะกันเปนอันมาก ไม่มีผู้ใดเปนใหญ่บังคับบัญชาทั่วไป ฝ่ายอาณาจักรก็มิได้เกี่ยวข้องอันใดในการสาสนา เขามิได้รื้อถอนคุมเหงเหมือนครั้งโปรตุเกส แต่อาศัยที่มีมีผู้ใดจะตราสินข้อที่ถูกที่ผิด หมู่ใดมีทิฏฐิอย่างใดก็ประพฤติตนไปตามทิฏฐิตน ที่เปนหมวดใหญ่หรือต่างวงศ์กันอยู่นั้นสามจำพวก คือ อุบาลีวงศ์ หรือนัยหนึ่งเรียกว่า สยามวงศ์ นี้ มากทั่วไปทั้งเกาะ พวกที่สอง คือ อมรปุรวงศ์ หรือ มรัมวงศ์ พวกพม่าพวกหนึ่ง มักจะอยู่ตามชายทะเลฝ่ายใต้ พวกที่สาม คือ รามัญวงศ์ ตั้งขึ้นใหม่ ก็ตั้งอยู่ตามชายทะเลเหมือนกัน ในสามพวกนี้แบ่งกันออกไปอีกพวกละหลาย ๆ คณะ ไม่อยู่ในบังคับกัน