หน้า:เทศาภิบาล - ดำรง - ๒๔๙๘.pdf/19

หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร
๑๔

นายชำนาญกระบวน คนหนึ่ง นายควรรู้อัศว คนหนึ่ง นายรัดตรวจพล คนหนึ่ง ได้ว่ากล่าวเสมียนทั้งปวง นายเวร ๔ คนนั้นกลางวันมาทำงานในศาลาลูกขุนด้วยกันทั้งหมด เวลากลางคืนต้องผลัดเปลี่ยนกันนอนค้างอยู่ที่ศาลาลูกขุนสำหรับทำราชการที่จะมีมาในเวลาค่ำคราวละ ๑๕ วันเวียนกันไป เรียกว่า อยู่เวร ตำแหน่งหัวหน้าจึงได้ชื่อว่า นายเวร แต่หน้าที่นายเวรไม่แต่สำหรับทำราชการที่มีมาในเวลาค่ำเท่านั้น บรรดาราชการที่มีมาถึงกระทรวงมหาดไทย จะมีมาในเวลากลางวันหรือกลางคืนก็ตาม ถ้ามาถึงกระทรวงในเวร ๑๕ วันของใคร นายเวรนั้นก็ต้องเป็นเจ้าหน้าที่ทำการเรื่องนั้นตั้งแต่ต้นไปจนสำเร็จ ดังจะพรรณนาให้เห็นเมื่อกล่าวถึงกระบวนทำงานต่อไปข้างหน้า

ยังมีพนักงานอีกกรมหนึ่งซึ่งทำงานอยู่ในศาลาลูกขุน เรียกว่า กรมเงินส่วย (หรืออะไรข้าพเจ้าจำไม่ได้แน่) แต่เป็นกรมตั้งขึ้นใหม่เมื่อก่อนข้าพเจ้าเป็นเสนาบดีไม่นานนัก เดิมในกระทวงมหาดไทยและกลาโหมมีตำแหน่งหัวพันกระทรวงละ ๔ คน หัวพันมหาดไทยเป็นพันพุฒอนุราช คนหนึ่ง พันจันทนุมาศ คนหนึ่ง พันภานุราช คนหนึ่ง พันเภาอัศวราช คนหนึ่ง เป็นเจ้าหน้าที่ในการกะเกณฑ์คนเมื่อมีราชการเกิดขึ้น และเป็นผู้ตรวจการที่มหาดไทยสั่งให้กรมอื่น ๆ ทำตามหมายกระทรวงวังดังกล่าวมาแล้ว

พันพุฒอนุราชเป็นเจ้าหน้าที่เกณฑ์คนหรือเรียกเงินข้าราชการมาจ้างคนไปทำการ ทางกระทรวงกลาโหมก็มีพันเทพราชเป็นเจ้าหน้าที่อย่างเดียวกัน เพราะฉะนั้น เงินจึงผ่านมือพันพุฒฯ และพันเทพราชมาก เมื่อกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ แต่ยังไม่ได้รับกรม เป็นรอง