[ข้อความต่อไปนี้ พระยาราชเสนา (ศิริ เทพหัสดิน ณ อยุธยา) เขียนต่อจากที่ สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงนิพนธ์ค้างไว้]
ถวายสดุดี แด่ พระบาทสมเด็จพระปิยมหาราชเจ้า
พระปัจฉิมนิพนธ์ของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพได้มายุติลงเพียงนี้ ข้าพเจ้าผู้รับสนองพระเดชพระคุณในอันที่จะเขียนต่อไปจำต้องขอรับประทานอภัยแด่ท่านผู้อ่าน ด้วยก่อนที่จะดำเนินเรื่องนิทานี้ ข้าพเจ้าขอระบายความตั้งใจเทิดทูนพระราชปรีชาญาณอันล้ำลึกของพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงพระปิยมหาราชซึ่งได้ทรงพระวิจารณ์เห็นการณ์ไกลในอนาคตของประเทศไทย โดยทรงสนพระราชหฤทัยเป็นห่วงใยถึงการปกครองประเทศเป็นส่วนสำคัญ ดังปรากฏในกระแสพระราชดำรัสเมื่อทรงพระกรุณาโปรดย้ายสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพจากฝ่ายราชการทหารบกไปเป็นอธิบดีกระทรวงธรรมการว่า “ถึงเวลาแล้วที่เมืองไทยจำจะต้องเร่งรัดการปกครองให้เรียบร้อยทั่วราชอาณาจักร
