หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร
๖๙
ลักษณะการเทศาภิบาล
อันการปกครองโดยลักษณะหรือระบอบเทศาภิบาลที่จะเล่าต่อไป ได้มีเค้าความอยู่ในพระนิพนธ์ของสมเด็จฯ เจ้าของนิทานเรื่องนี้แล้ว และตามพฤติการณ์ที่ได้ดำเนินมาจนตลอดสมัย ก็ยังคงอยู่ในความทรงจำของท่านผู้ที่ได้ทันเห็นอยู่มาก แต่ระบอบการนั้นได้สลายเสียถึง ๒๗ ปีแล้ว และอาจจะสาบสูญเลยไปทีเดียว คุณประโยชน์ของการเทศาภิบาลก็จะพลอยสาบสูญไปด้วย จึงขอแถลงลักษณะการโดยสังเขปไว้อีกบ้าง
การเทศาภิบาล คือ การปกครองโดยลักษณะที่จัดให้มีหน่วยบริหารราชการอันประกอบด้วยตำแหน่งข้าราชการต่างพระเนตรพระกรรณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และเป็นที่ไว้วางใจของรัฐบาลของพระองค์ รับแบ่งภาระของรัฐบาลกลาง ซึ่งประจำอยู่แต่เฉพาะในราชธานีนั้น ออกไปดำเนินการในส่วนภูมิภาค
