พระปฐมนี้เปนที่ป่าละเมาะทิ้งร้างว่างเปล่าอยู่โดยมาก ทีจะเปนที่เค็มอย่างเขาว่า มีไร่แลสวนอยู่ห่าง ๆ ที่เหล่านี้ เปนชานเมืองโบราณยังมีคูแลเชิงเทินทั้งสระที่ขุดเอาดินขึ้นทำพระปฐมหรืออย่างไร ดูทำเลในระดูนี้เขียวสดแลน้ำเต็มทุก ๆ ห้วย แลสระงามน่าเที่ยวเล่น แต่ระดูแล้งจัดน่ากลัว น้ำแลใบไม้จะแห้ง ด้วยทางนี้เปนป่าแดงตลอดไปจนพระแท่น แต่ก็แล้งอยู่เพียงปีละ ๒ เดือนหรือ ๓ เดือน เปนอย่างมาก
เวลาเย็นได้นิมนต์พระสวดมนต์ในพระวิหารเปนการสมโภชพระปฐมเจดีย์ แลละครเมื่อสวดมนต์จบแล้ว จนเวลา ๕ ทุ่มเลิก
วันที่ ๑๖ เวลาเช้า เลี้ยงพระแล้วลงเรือไปนมัศการพระปโทน กลางวันมีละคร เวลาบ่ายเวียนเทียนสมโภชพระปฐมเจดีย์ เวลาค่ำจุดดอกไม้เพลิง ซึ่งพระสงฆ์มีพระปฐมเจติยานุรักษ์เปนต้นทำมาช่วยบูชาพระปฐมเจดีย์ เปนเสร็จการสมโภช ซึ่งได้กระทำโดยตั้งใจอุทิศถวายพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งได้ทรงปฏิสังขรณ์พระปฐมเจดีย์แลเฉลิมพระเกียรติยศพระบาท
