หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๑๗
| จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัตินั้น มีพระชันษาเพียง ๑๕ ปีเท่านั้น ทรงพระราชดำริห์ว่า กิจการเปนโบราณอยู่มาก จะยังละเว้นธรรมเนียมโบราณยังไม่ได้เลย ในยามที่ราชการเปนอยู่เช่นนี้ ก็มีพระราชหฤทัยจำนงว่า การโบราณนั้นจะต้องเปลี่ยนแปลงไปตามประเทศตวันตกที่รุ่งเรือง แต่ผู้ที่ทรงใช้สรอยอยู่ในเวลานั้นจะหาผู้ที่คงแก่เรียนแทบไม่มี ผลที่สุด เมื่อทรงตั้งแบบขึ้น ก็เปนการถ่ายมาจากแบบฝรั่งยิ่งกว่าดัดแปลง (adapt) ให้เหมาะดีกับกาลเทศะ พระราชประสงค์ที่ตั้งรัฐมนตรี Councillor of State และองคมนตรี Privy Councillor ก็ตั้งไปดังนั้น แต่คนเหล่านั้นทำการตามหน้าที่ไม่ได้จริงจัง และต่อมา วางระเบียบขึ้นอีก ก็มีประชุมแต่รัฐมนตรี ซึ่งไร้ประโยชน์ เพราะผู้ที่ทรงตั้งแต่งเปนรัฐมนตรีไม่มีความรู้พอแก่การ แต่โดยพระปรีชาสามารถ หาได้เกิดสาเหตุร้ายแรงอย่างไรขึ้นไม่ ในปลายมือ ก็คงจะทรงพระราชดำริห์ว่า ยังไม่ถึงเวลาที่จะใช้ประชุมรัฐมนตรี แต่ที่ได้ทรงตั้งองคมนตรีทั้งหลายต่อมา ก็เพื่อแสดงความไว้วางพระราชหฤทัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเปนพระเจ้าแผ่นดินที่ liberal มาก ถึงแม้ว่าทรงเห็นว่า บ้านเมืองชอบปกครองด้วยอาญาสิทธิ์ แต่ก็เปนอาญาสิทธิ์ที่ liberal. |
/ใน
