หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๒๓
| อยู่ในที่ชุมนุมเปนผู้แทนของเขาแล้ว เขาก็คงพอใจ และคงจะไม่ไปตะโกนในหนังสือพิมพ์ว่า ได้ความเดือดร้อน และไม่มีใครป้องกันผลประโยชน์ของเขา | |
| พระยาจินดาภิรมย์ ว่า พระกระแสรับสั่งของผู้ทรงเปนประธานได้ทรงอธิบายข้อความที่จะประชุมปรึกษาหารือโดยแจ่งแจ้งไพเราะเปนที่จับใจยิ่งนัก เมื่อระลึกถึงการที่กรุงสยามได้มีความจำเริญขึ้นโดยลำดับจนนานาประเทศได้ยอมรับแลกเปลี่ยนหนังสือสัญญาใหม่ยอมให้ไทยมีฐานะเสมอภาค (autonomy) ดังนี้เปนที่ยินดีมาก แต่ผลอันเกิดจากความเสมอภาคนี้ย่อมนำมาซึ่งหน้าที่ ๆ จะต้องจัดรูปการปกครองให้เหมาะกับการ เพื่อมิให้ล้าหลังอยู่ได้ แต่การที่จะจัดนี้ จะหักโหมทำไปให้เท่ากับเขาทีเดียวนั้น ย่อมไม่ได้อยู่เอง จำต้องค่อยเปนค่อยไป จึงเห็นว่า เปนการสมควรแล้วที่จะตระเตรียมการไปแต่บัดนี้. | |
| ตามความในพระราชหัตถเลขาสั่งตั้งกรรมการคณะนี้ มีพระราชประสงค์จะให้เปลี่ยนระเบียบองคมนตรีใหม่ จึงได้ตรวจพิจารณาพระราชบัญญัติต่าง ๆ ในเรื่องนี้ เห็นว่า พระราชบัญญัติเดิมมีอยู่แต่เปนตัวอักษร ยังหาได้นำตัวบทนั้น ๆ ขึ้นใช้อย่างจริงจังไม่ อย่างไรก็ดี ทั้งนี้ ย่อมเปนองค์พยานว่า พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระปรีชาสามารถหยั่งรู้ถึงการในอนาคตและได้ทรงเริ่มดำเนิรการไปคั่น ๑ แล้ว มาบัดนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบันทรงเห็นว่า ถึงเวลาแล้วที่จะขยับก้าวขึ้นไปอีกคั่น ๑ นับว่าเปนพระมหากรุณาธิคุณแด่อาณาประชาราษฎร์อย่างล้นเกล้าฯ หาที่สุดมิได้ | |
| การประชุมองคมนตรีนั้น แม้เปนไปในทางปรึกษาแนะนำ (advisory) ก็ดี เห็นว่า ถ้าจะให้องคมนตรีทั้ง ๒๒๗ คนมาปรึกษาถวายความเห็นแล้ว จำนวนทั้งหมดนั้นจะมากเกินไป และอาจทำการไม่สำเร็จได้สมประสงค์ (unwieldy) ถ้าจะแบ่งให้เปนกิติมศักดิ์เสียบ้าง ผู้ที่ถูกกันออกเช่นนี้อาจเสียใจ โดยอาจเข้าใจว่า ตนก็ยังมีความรู้ความ |
/สามารถ
