กฎมณเฑียรบาลว่าด้วยครอบครัวแห่งข้าราชการในพระราชสำนักเพิ่มเติม (ครั้งที่ 3)
มีพระบรมราชโองการในพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำรัสเหนือเกล้าเหนือกระหม่อมว่า ตั้งแต่ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตรากฎมณเฑียรบาลว่าด้วยครอบครัวแห่งข้าราชการในพระราชสำนักขึ้นไว้แล้ว การครอบครัวเปนระเบียบเรียบร้อยดีขึ้นเปนลำดับมา บัดนี้ ทรงพระราชดำริห์ว่า ตามความในมาตรา ๑๙ ข้อ ๑ ซึ่งห้ามมิให้ชายนำหญิงที่ชายสมจรด้วยเปนครั้งเปนคราว ฤๅหญิงที่เรียกว่า เมียลับ ลงทะเบียน นั้น ความยังบกพร่องอยู่ เพราะบางทีชายสมสู่กับหญิงจำพวกนี้จนมีบุตร์ แต่หญิงนั้นต้องด้วยลักษณเมียลับที่จะจดทะเบียนไม่ได้ บุตร์อันเกิดมาก็เลยไม่ได้จดทะเบียน และไม่ใคร่จะได้รับความอุปถัมภ์เลี้ยงดูจากผู้เปนบิดาตามสมควร ทรงพระกรุณาน่าสงสารแก่เด็กที่เกิดมาเปนไพร่ฟ้าข้าแผ่นดิน และเพื่อจะบำราบมิให้การอย่างนี้มีแพร่หลายมากไป
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิบดี เสนาบดีกระทรวงวัง รับพระบรมราชโองการประกาศกฎมณเฑียรบาลฉบับนี้เพิ่มเติมว่า
มาตรา ๑ บุตร์อันเกิดแต่หญิงที่ชายสมจรด้วยเปนครั้งเปนคราว ฤๅหญิงที่ชายสมจรด้วยโดยอาการที่เรียกว่า เมียลับ ก็ตาม ถ้าความไม่ปรากฎว่า หญิงที่เปนมารดานั้นได้สมจรปะปนด้วยชายอื่น เด็กที่เกิดมาเปนบุตร์ของชายผู้นั้นโดยแท้แล้ว ให้ชายผู้เปนบิดามีน่าที่ต้องเลี้ยงดูบำรุงรักษาให้กินอยู่นุ่งห่มและเล่าเรียนตามสมควรแก่ถานานุรูป จนกว่าเด็กนั้นจะมีอายุครบ ๑๖ ปี
มาตรา ๒ การเลี้ยงดูดังว่ามาในมาตรา ๑ นั้น ชายผู้เปนบิดาจะรับตัวเด็กมาเลี้ยงดูเสียเองก็ได้ ฤๅจะให้มารดาปกครองเลี้ยงดูไว้ก็ได้ แล้วแต่ความตกลง แลเพื่อประโยชน์แก่เด็กเปนประมาณ
ถ้าเด็กต้องอยู่กับมารดาแล้ว ให้ชายผู้เปนบิดาออกเงินค่าเลี้ยงดูให้ตามสมควรแก่ถานานุรูป (แต่อย่างไรก็ดี มารดาของเด็กฤๅผู้ปกครองจะเรียกค่าเลี้ยงดูเกินกว่า ๑ ใน ๔ ของเงินเดือนไม่ได้)
ประกาศมาณวันที่ ๔ มิถุนายน พระพุทธศักราช ๒๔๖๐ เปนวันที่ ๒๓๙๘ ในรัชกาลปัตยุบันนี้
บรรณานุกรม แก้ไข
- "กฎมณเฑียรบาลว่าด้วยครอบครัวแห่งข้าราชการในพระราชสำนักเพิ่มเติม (ครั้งที่ 3)". (2460, 10 มิถุนายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 34, ตอน 0 ก. หน้า 88–89.
งานนี้ไม่มีลิขสิทธิ์ เพราะเป็นงานตามมาตรา 7 (2) แห่งพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ของประเทศไทย ซึ่งบัญญัติว่า
- "มาตรา 7 สิ่งต่อไปนี้ไม่ถือว่าเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้
- (1) ข่าวประจำวัน และข้อเท็จจริงต่าง ๆ ที่มีลักษณะเป็นเพียงข่าวสาร อันมิใช่งานในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะ
- (2) รัฐธรรมนูญ และกฎหมาย
- (3) ระเบียบ ข้อบังคับ ประกาศ คำสั่ง คำชี้แจง และหนังสือโต้ตอบของกระทรวง ทบวง กรม หรือหน่วยงานอื่นใดของรัฐหรือของท้องถิ่น
- (4) คำพิพากษา คำสั่ง คำวินิจฉัย และรายงานของทางราชการ
- (5) คำแปลและการรวบรวมสิ่งต่าง ๆ ตาม (1) ถึง (4) ที่กระทรวง ทบวง กรม หรือหน่วยงานอื่นใดของรัฐหรือของท้องถิ่น จัดทำขึ้น"
