การประชุมปรึกษาราชการแผ่นดินในรัชกาลที่ 5/เรื่อง 1

๑. การนัดประชุม

ฯข้าฯ พระยาศรีสุนทรโวหาร[1] รับพระบรมราชโองการที่ ๑ ณวัน ๑๐ ค่ำ ปีมเสง ตรีศก ศักราช ๑๒๔๓[2] เวลาบ่าย ๕ โมงเศส

ด้วยพระยาศรีสุนทรโวหาร เจ้ากรมพระอาลักษณ รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า แต่เดิม พระราชประเพณีก็มีสืบมา พระราชวงษานุวงษแลเสนาบดีเคยเข้ามาเฝ้าทูลอองธุลีพระบาทเสมอมิได้ขาด ราชการแผ่นดินก็เรียบร้อยปรกติ ไม่มีการเกี่ยวข้องค้างเกินเหมือนอย่างทุกวันนี้ การเรื่องนี้ พระบาทสมเดจพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระราชดำริห์หาฤๅสมเดจพระเจ้าบรมวงษเธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระบำราบปรปักษ แลเจ้าพระยาสุรวงษไวยวัฒน์ สมุหพระกระลาโหม เจ้าพระยาภาณุวงษมหาโกษาธิบดี เหนชอบตามกระแสพระราชดำริห์แล้ว จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ สั่งว่า ตั้งแต่นี้สืบไป ให้มีกำหนดวันประชุมเฝ้าฝ่าลอองธุลีพระบาทพร้อมกันในวันขึ้น  
๑๔
คำ แรม  
๑๔
ค่ำ ฤๅวันแรม ๑๓ ค่ำในเดือนขาด เวลา ๔ โมงเช้าเปนแน่ ให้เปนพระราชประเพณีเสมอทุกเดือนไป วันนอกจาก ๔ วันซึ่งกำหนดไว้นี้ถึงจะมาเฝ้าฝ่าลอองธุลีพระบาทเมื่อไร ก็ไม่ห้าม ขอจงได้ประพฤติตามพระราชประเพณีนี้อย่าให้ขาดตามรับสั่ง   กราบทูลมาณวัน ๑๐ ค่ำ
กราบเรียนมาณวัน ๑๐ ค่ำ
ปีมเสง ตรีศก ศักราช ๑๒๔๓[3]

จ่าหลังซอง  กราบทูลสมเดจพระเจ้าน้องยาเธอ
เจ้าฟ้าจาตุรนตรัศมี กรมหลวงจักรพรรดิพงษ (ต้นราชสกุลจักรพันธุ์)
เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงษ กรมหลวงภาณุพันธุวงษวรเดช
(ต้นราชสกุลภาณุพันธุ์)
 กราบเรียน ฯพณฯ
เจ้าพระยาพลเทพ (รอด กัลยาณมิตร)
เจ้าพระยามหินทรศักดิธำรงค์ (เพ็ง เพ็ญกุล)
เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ราชโกษาธิบดี (แพ บุนนาค)

  1. น้อย อาจารยางกูร
  2. ตรงกับวันที่ ๑๕ กันยายน ๒๔๒๔
  3. ตรงกับวันที่ ๑๖ กันยายน ๒๔๒๔