จารึกสุโขทัย/ตอน 1

ด้านหน้า

ตั้งแต่บันทัดที่ ๑ ถึงบันทัดที่ ๑๓ ชำรุดมาก แต่ในบันทัดที่ ๒ มีศักราชปรากฏอยู่ คือ ม.ศ. ๑๒๖๖ (พ.ศ. ๑๘๘๗) ตรงกับสมัยของพระเจ้าเลอไทย ราชโอรสของพ่อขุนรามคำแหง

รัชชกาลที่ ๔ ในราชวงศพระร่วง

๑๔		. . . . . . . . . . หนักหนา จึงทานใหตราพระราชบรชญบติ[1]
๑๕		. . . . . . . . . . ใหลูกขุนมุนอวานบริพารไพรฝ๋าทังหลายถวนเมืองเลกเมื
๑๖		องใหญ่ . . . . . . . . . . ราชศีมาทังหลายนีใสกลางเมืองสุโขไทยอันเปนประธานกิ่งในเ
๑๗		อง . . . . . . . . . . ทํเนปร[2] ชลยง[3] กำแพงเพชร ทุงย๋าง[4] ปากยํ[5] สองแคว
๑๘		. . . . . . . . . . เมืองนันพ่านหนีไปสูอยาวเรือนตนแมนซี[6] ผู๋นันกลาย . . . . . . . . . .
๑๙		. . . . . . . . . . ไดไวข๋าท่านพ่นสองวัน คันรูวาข๋าทานไปสูตนวันนันจวนค่ำ แลบทันสงขึน[7] ข๋าทานกลา
๒๐		ยบเรงเอาไปเวนแก่ . . . . . . . . . . วาข๋าทำบดี ท่านจกกรู๋ไปหาให๋แก่เจ๋าข๋า พระราชบรญบัติ
๒๑		อนึงใสแมนผูใด . . . . . . . . . . ใหญสูงแลบสงขึนข๋าทาน แลไวข๋าทานพันยาจญาทาน[8] . . . . . . . . . .
๒๒		. . . . . . . . . . เลยวาทานจัก . . . . . . . . . . ดวยในขนาดในราชศาสตรธรรมศาสตรแลแ
๒๓		ลทานจักทอดสินใหมดุจดังค่โมยอันลักคนท่านแลไป[9] ทันเอาออกจากเมืองนันแล แล
๒๔		. . . . . . . . . . หนีไปไวในกลางเมือง ๐ มาตรานึง โสดลูกขุนมุนนาย
๒๕		. . . . . . . . . . แลผู๋ใดอันอยูพายบานนอก . . . . . . . . . . เมืองเลก ตนยังไกลจาก . . . . . . . . . .
๒๖		. . . . . . . . . . แควนเมืองใหญทังหลายทํเนปรชลยง
๒๗		. . . . . . . . . . แกถินถานบานนาอันอาไสรยประ . . . . . . . . . .
๒๘		. . . . . . . . . . ชวววนนกดี แลครึงวนนกดี ผิมีข๋าอันขึ๋นปิกทาน . . . . . . . . . .
๒๙		. . . . . . . . . . ข๋าชีบา พระอุปัธญาจารยกดีอันหนีพ่านไปสูบานสูชองตนไปสูอยูอยาวเรื
๓๐		อน . . . . . . . . . . กดีคนเอาข๋าทานหนีไปสูจุงขึน[10] ใหไดไวข๋าทาน
๓๑		. . . . . . . . . . ทานนันพิด[11] . . . . . . . . . . แกพระเจ๋าแผนดินแกเจ๋าบ๋านเจ๋าเมือง . . . . . . . . . . จริงแมนเจ๋าไทบญังใส[12] ให๋ไป . . . . . . . . . .
๓๒		. . . . . . . . . . เมือง . . . . . . . . . . จักบงงคบบให๋เจ๋าข๋านัน . . . . . . . . . . ไพยอนนกลววพระ
๓๓		. . . . . . . . . . คนทานแลเอามามิให๋พ๋นอาชญาทานนัน ขนาดราชศาสตรธรรมศาสตรทาน . . . . . . . . . . แต่งให๋ได๋
๓๔		แกมนนแลแกผู๋เอาข๋าทานมานันสีแล ในดังนี๋ผิผู๋ใดหากลเบวส[13] แลไว๋ข๋ทานพ๋นศามวันคน
๓๕		ผู๋ . . . . . . . . . . นนใสทานจักให๋ใหมแลวันแลหมึนพนนไปจุงเถิงห๋าวัน พ๋[14] เปนห๋าหมึนห๋าพนน
๓๖		. . . . . . . . . . วนนไปเชนพ๋นขนาดดิถีพ๋เปนแปดวันในดังอนนแลญังไว๋ข๋าทานพ๋นในแปดวัน
๓๗		สินใหมห๋าหมึนห๋าพัน แมนชีพ๋นวันนึงกดี ทานจกกทอดสินใหมแกมัน
๓๘		ผู๋นันโดยขนาดดังลกกศินทาน แลไปบ๋านกเอาไปจากวยงนันแลเหินแผนกตนมันอันลเมอส
๓๙		. . . . . . . . . . ทานจกกใหมตนคูทานโดยศักดิ ดังขนาดธรรมศาสตรราชศาสตรโสดแล ๐ มา
๔๐		ตรานึงโสด ในบ๋านผู๋จักกล่าวนี๋แล แลมีคโมยลกกผู๋คนทานไปจอดตนกดี ไปกลายบ๋านของตนกดี
๔๑		คโมยอนนลกกววควายช๋างม๋าสชช . . . . . . . . . . อนนใด ไปจอดไปกลายตนกดีให๋นายเจ๋าบ๋านเจ๋า
๔๒		เรือน . . . . . . . . . . พิจารณา คันรูวาคโมยจริง เอาจุงได๋แลเอาคโมยนันอีกของ . . . . . . . . . .
๔๓		. . . . . . . . . . เจ๋าไทวาข๋าจริงจริง ขนาดออนเจ๋าของบมิได๋ให๋ คงไปตามหาสกกอนน ดัง . . . . . . . . . .
๔๔		—————— ชำรุด ——————
๔๕		—————— ชำรุด ——————

---

1. อ่านว่า บรัชญบติ = บัญญัติ.
2. ภาษาเขมรโบราณ แปลว่า เป็นต้น หรือเป็นต้นว่า และเป็นภาษาไทยเหนือ อ่านว่า ทอเนปร์ แปลว่า ถ้าเป็น, เท่านี้.
3. อ่านว่า ชเลียง.
4. อ่านว่า ทุ่งย้าง.
5. อ่านว่า ปากยม.
6. แปลว่า ถ้า
7. อ่านว่า และบทันส่งคืน.
8. ภรรยาชายาท่าน.
9. ไป่
10. คืน.
11. ผิด.
12. ไม่อยู่ไซร้.
13. ภาษาเขมร แปลว่า "เสือกไส หรือปิดบัง"
14. พอ.