ประกาศพระราชบัญญัติและพระราชกำหนดต่าง ๆ รัชกาลที่ 5/เล่ม 10/เรื่อง 67

ประกาศลดค่าตัวทาษในมณฑลบุรพา

มีพระบรมราชโองการดำรัสเหนือเกล้าฯ ให้ประกาศทราบทั่วกันว่า พระยาคทาธรธรณินทร์ ข้าหลวงเทศภิบาลสำเร็จราชการมณฑลบุรพา นำความกราบบังคมทูลพระกรุณาทราบฝ่าลอองธุลีพระบาทว่า ในมณฑลบุรพาทุกวันนี้ ผู้คนพลเมืองที่ยังเปนทาษยังมีมากอยู่ ขอเรียนพระราชปฏิบัติว่า ฉันใดจะให้ทาษในมณฑลนั้นลดน้อยหมดไปได้โดยเร็วขึ้นกว่าแต่ก่อน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัตินี้ขึ้นสำหรับใช้ในมณฑลบุรพา มีข้อความต่อไปดังนี้ว่า

มาตรา๑บรรดาทาษที่ยังอยู่ในเรือนเบี้ยในมณฑลบุรพานั้น ให้เจ้าเงินลดค่าตัวทาษเดือนละ ๔ บาทเสมอไปจนกว่าจะหมดค่าตัว

ให้นับกำหนดที่จะลดค่าตัวทาษตามความที่ว่าในมาตรานี้ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ร,ศ, ๑๒๓ นี้เปนต้นไป

มาตรา๒บรรดาลูกทาษ ให้นับว่าเปนไทย

มาตรา๓บรรดาทาษที่เปนไทยแล้วก็ดี หรือผู้ที่ยังมิได้เปนทาษก็ดี  ห้ามมิให้ขายตัวเปนทาษต่อไป เว้นไว้แต่ผู้ซึ่งยังเปนทาษอยู่ ถ้าจะเปลี่ยนเจ้าเงิน เปลี่ยนได้

มาตรา๔ถ้าทำสัญญาเปนลูกจ้างรับใช้การงานต่อกันโดยลูกจ้างรับเงินล่วงหน้าไปก่อนนั้น ห้ามมิให้กำหนดค่าจ้างต่ำกว่าเดือนละ ๔ บาท

ประกาศมาณวันที่ ๙ เดือนมกราคม รัตนโกสินทรศก ๑๒๓ เปนวันที่ ๑๓๒๐๘ ในรัชกาลปัตยุบันนี้