ประชุมกาพย์เห่เรือ (2460)/บทเห่ 1
ดูฉบับอื่นของงานนี้ที่ กาพย์เห่เรือ (เจ้าฟ้ากุ้ง)
พระนิพนธ์เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์
| โคลง | ||
| ๏ ปางเสด็จประเวศด้าว | ชลาไลย | |
| ทรงรัตนพิมานไชย | กิ่งแก้ว | |
| พรั่งพร้อมพวกพลไกร | แหนแห่ | |
| เรือกระบวนต้นแพร้ว | เพริศพริ้งพายทอง ๚ | |
| กาพย์ | ||
| ๏ พระเสด็จโดยแดนชล | ทรงเรือต้นงามเฉิดฉาย | |
| กิ่งแก้วแพร้วพรรณราย | พายอ่อนหยับจับงามงอน | |
| ๏ นาวาแน่นเปนขนัด | ล้วนรูปสัตว์แสนยากร | |
| เรือริ้วทิวธงสลอน | สาครลั่นครั่นครื้นฟอง | |
| ๏ เรือครุธยุดนาคหิ้ว | ลิ่วลอยมาพาผันผยอง | |
| พลพายกรายพายทอง | ร้องโหเห่โอ้เห่มา | |
| ๏ สรมุขมุขสี่ด้าน | เพียงพิมานผ่านเมฆา | |
| ม่านกรองทองรจนา | หลังคาแดงแย่งมังกร | |
| ๏ สมรรถไชยไกรกาบแก้ว | แสงแวววับจับสาคร | |
| เรียบเรียงเคียงคู่จร | ดั่งร่อนฟ้ามาแดนดิน | |
| ๏ สุวรรณหงษ์ทรงภู่ห้อย | งอนชดช้อยลอยหลังสินธุ์ | |
| เพียงหงษ์ทรงพรหมินทร์ | ลินลาศเลื่อนเตือนตาชม | |
| ๏ เรือไชยไวว่องวิ่ง | รวดเร็วจริงยิ่งอย่างลม | |
| เสียงเส้าเร้าระดม | ห่มท้ายเยิ่นเดินคู่กัน | |
| ช้าลวะเห่ | ||
| ๏ คชสีห์ทีผาดเผ่น | ดูดังเปนเห็นขบขัน | |
| ราชสีห์ทียืนยัน | คั่นสองคู่ดูยิ่งยง | |
| ๏ เรือม้าหน้ามุ่งน้ำ | แล่นเฉื่อยฉ่ำลำระหง | |
| เพียงม้าอาชาทรง | องค์พระพายผายผันผยอง | |
| ๏ เรือสิงห์วิ่งเผ่นโผน | โจนตามคลื่นฝืนฝ่าฟอง | |
| ดูยิ่งสิงห์ลำพอง | เปนแถวท่องล่องตามกัน | |
| ๏ นาคาหน้าดังเปน | ดูขะเม่นเห็นขบขัน | |
| มังกรถอนพายพัน | ทันแข่งหน้าวาสุกรี | |
| ๏ เลียงผาง่าเท้าโผน | เพียงโจนไปในวารี | |
| นาวาหน้าอินทรีย์ | ทีปีกเหมือนเลื่อนลอยโพยม | |
| ๏ ดนตรีมี่อึงอล | ก้องกาหลพลแห่โหม | |
| โห่ฮึกครึกครื้นโครม | โสมนัศชื่นรื่นเริงพล | |
| ๏ กรีฑาหมู่นาเวศ | จากนคเรศโดยสาชล | |
| เหิมหื่นชื่นกระมล | ยลมัจฉาสารพันมี ฯ มูละเห่ ฯ | |
| โคลง | ||
| ๏ พิศพรรณปลาว่ายเคล้า | คลึงกัน | |
| ถวิลสุดาดวงจันทร์ | แจ่มหน้า | |
| มัศยายังพัวพัน | พิศวาศ | |
| ควรฤพรากน้องช้า | ชวดเคล้าคลึงชม ๚ | |
| กาพย์ | ||
| ๏ พิศพรรณปลาว่ายเคล้า | คิดถึงเจ้าเศร้าอารมณ์ | |
| มัศยายังรู้ชม | สมสาใจไม่พามา | |
| ๏ นวลจันทร์เปนนวลจริง | เจ้างามพริ้งยิ่งนวลปลา | |
| คางเบือนเบือนหน้ามา | ไม่งามเท่าเจ้าเบือนชาย | |
| ๏ เพียนทองงามดั่งทอง | ไม่เหมือนน้องห่มตาดพราย | |
| กระแหแหห่างชาย | ดังสายสวาดิคลาศจากสม | |
| ทรงแปลง[1] | ||
| โคลง | ||
| ๏ เรียมทนทุกข์แต่เช้า | ถึงเย็น | |
| มาสู่ศุขคืนเข็ญ | หม่นไหม้ | |
| ชายใดจากสมรเปน | ทุกข์เท่า เรียมเลย | |
| จากคู่วันเดียวได้ | ทุกข์ปิ้มปานปี ๚ | |
สวะเห่
๏ เห่แลเรือ เหละเห่เห เห่โหวเห่โห เหโหวเห่เห้ เห่เห เห่เหเห่ โอละเห่
๏ สาละวะเห่ โหเห่เห เหเห่ เหเห่เห โอละเห่
๏ ช้าละวะเห่ เหเห่ เห่เหเห่ โอละเห่ เจ้าเอยก็พาย พี่ก็พาย พายเอยลง พายลงให้เต็มพาย โอวโอวเห่
๏ ช้าละวะเห่ โหเห่เห เหเห เหเห่เห โอละเห่ มูละเห่ มูละเหเห่เห้ โอเห้มารา โอเห้เจ้าข้า โอเห้เจ้าข้า มาราไชโย สี เอยไชย สีไชยแก้วเอย ไชยเอยแก้ว ไชยแก้วพ่อเอย โอวโอว ๚
- ↑ ที่ว่า ทรงแปลง ทรงแทรก ตรงนี้เข้าใจว่า พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาไลยทรง แต่ที่ว่า ทรงแทรก ๕ บท พิเคราะห์ดูตามกลอน เปน ๗ บท