สภาพและความเป็นอยู่ของจังหวัดน่าน/คำนำ
ความเจริญของประเทศจะวัดจากภูมิฐานความเป็นไปของเมืองหลวงแห่งเดียวหาได้ไม่ จักต้องสังเกตจากเมืองภายนอกหรือจังหวัดต่าง ๆ ประกอบกันอีกด้วย ฉะนั้น ตามแนวการปกครองทำนุบำรุงประเทศ รัฐบาลในระบอบรัฐธรรมนูญจึ่งมุ่งสอดส่องบำรุงส่วนต่าง ๆ แห่งราชอาณาจักรให้เจริญก้าวหน้าพร้อมเพรียงกันโดยทั่วถึง ดังจะเห็นได้จากกิจการที่รัฐบาลได้จัดขึ้นในท้องที่ต่าง ๆ เช่น การสร้างทาง การสหกรณ์ และการเทศบาล ซึ่งกำลังดำเนินลุล่วงไปด้วยดีตามลำดับ
การทำนุบำรุงส่วนต่าง ๆ ของประเทศ จักเป็นผลดีสมบูรณ์ได้ ก็ด้วยอาศัยการสำรวจศึกษา ลักษณะความเป็นอยู่ ภูมิประเทศ ถิ่นฐานบ้านเรือน ตลอดจนประชาชนในท้องถิ่นต่าง ๆ ซึ่งจะช่วยให้รู้ถึงความต้องการของแต่ละท้องถิ่นได้โดยใกล้ชิด และปลูกสร้างความเจริญลงให้เหมาะควรแก่สภาพของแต่ละท้องถิ่นนั้น
ประเทศที่ใช้การปกครองระบอบรัฐธรรมนูญ พลเมืองของประเทศได้รับสิทธิและมีส่วนร่วมในการปกครองทำนุบำรุงประเทศ ฉะนั้น เป็นการควรอย่างยิ่งที่พลเมืองของประเทศจักศึกษาสภาพความเป็นอยู่ของประเทศตนให้ทั่วถึง และรู้ว่า บ้านเมืองที่เราอาศัยอยู่ทุกวันนี้มีลักษณะความเป็นอยู่อย่างไร เพื่อเป็นเครื่องประกอบการใช้สิทธิของตนให้เป็นประโยชน์โดยเหมาะสมยิ่งขึ้น และสามารถเล่าสู่คนชาติเดียวกันที่ไม่รู้จักบ้านตนเองและคนต่างชาติได้อย่างถูกต้อง
ผู้เป็นเจ้าของบ้านควรรอบรู้ความเป็นอยู่และเป็นไปในบ้านตนมากเพียงไร ไทยทุกคนผู้มีส่วนเป็นเจ้าของประเทศร่วมกันก็ควรรู้จักภูมิประเทศที่อยู่มากยิ่งกว่านั้น เพื่อช่วยให้ประชาชนคนไทยได้รู้จักเข้าใจความเป็นอยู่ของท้องที่ต่าง ๆ ในประเทศของตนให้กว้างขวาง กรมโฆษณาการจึงจัดทำสมุด เรื่อง สภาพและความเป็นอยู่ของจังหวัดน่าน นี้ขึ้น โดยอาศัยความร่วมมือของคณะกรมการจังหวัด และจักได้เรียบเรียงเรื่องจังหวัดอื่น ๆ เพื่อเผยแพร่ต่อไปตามโอกาส อนึ่ง เนื่องด้วยสภาพความเป็นอยู่ของจังหวัดย่อมต้องวิวัฒน์ผันแปรไปเป็นนิจตามเหตุการณ์แวดล้อมและเวลาทิ่ผ่านไป การเรียบเรียงเรื่องจังหวัดจึงได้อาศัยความเป็นอยู่และเหตุการณ์ที่ใกล้ชิดที่สุดกับเวลาเรียบเรียงเป็นหลัก ฉะนั้น ความเป็นอยู่เและความเปลี่ยนแปลงของจังหวัดย่อมแปรเปลี่ยนไปได้บ้างจากที่เรียบเรียงไว้ตามกาลเวลาที่ล่วงผ่านไป
กรมโฆษณาการหวังว่า เรื่องจังหวัดน่านนี้คงจะมีผลช่วยให้เราได้ความรู้ และมีความรำลึกนึกถึงว่า พี่น้องชาวไทยของเราซึ่งอยู่ในแดนอันห่างไกลนั้น ยังมีอยู่อีกมาก โดยต่างอาจไม่มีโอกาสได้พบปะวิสาสะกันเลยก็ได้ และช่วยให้พื่น้องร่วมชาติซึ่งอยู่ห่างไกลกันแต่กายนี้มีความร่วมใจสามัคคีเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในอันที่จะช่วยส่งเสริมสนับสนุนให้ประเทศชาติของเราวัฒนาถาวรยิ่ง ๆ ขึ้นไป
