มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาทให้ประกาศแก่ข้าราชการในกรุงเทพฯ แลผู้สำเร็จราชการเมืองกรมการหัวเมืองปากไต้ฝ่ายเหนือ เจ้าภาษีนายอากร แลผู้รับช่วงไปทำแทนเจ้าภาษีนายอากร แลกำนันนายอำเภอราษฎรในกรุงนอกกรุงทั้งปวงให้รู้ทั่วกันว่า ด้วยทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลิกตลาด เปลี่ยนเรียกเปนภาษีเรือเรือนโรงร้านตึกแพสืบ ๆ มาหลายปี ความทั้งปวงแจ้งอยู่ในตราตั้งเจ้าภาษีแลหนังสือพิมพ์ประกาศนั้นแล้ว ครั้นล่วงมา มีผู้กราบบังคมทูลพระกรุณาให้ทราบฝ่าลอองว่า เจ้าภาษีรับทำภาษีแล้วขายช่วงให้ผู้อื่นไปเก็บตามระยะจังหวัดกรุงเทพฯ แลแขวงหัวเมืองปากไต้ฝ่ายเหนือ แลผู้ที่ซื้อช่วงออกไปนั้นหาเรียกภาษีตามพิกัตท้องตราไม่ ไปเรียกภาษีให้เหลือ ๆ เกิน ๆ ฝ่ายราษฎรเล่าก็คิดยักย้ายต่าง ๆ หลีกเลี่ยงให้ผิดจากพิกัต เอารัดเอาเปรียบแก่กัน จึ่งทรงพระราชดำริห์เหนว่า เมื่อเลิกตลาดเปลี่ยนเรียกเปนภาษีเรือนโรงร้านตึกแพที่ไว้สินค้าแลให้เช่าตั้งบ่อนเล่นเบี้ยต่าง ๆ มาหลายปี ก็ไม่สู้มีความถะเลาะวิวาทถุ้มเถียงกัน ครั้งนี้ทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานยกภาษีเรือเร่เรือจรให้แก่ราษฎรไม่ให้ต้องเสียภาษีเปนอันมาก การก็ยังไม่เรียบร้อย ฉันใดจะดี ให้ท่านเสนาบดีปฤกษาหาฤๅกัน
หน้า:กม ร ๕ (๑) - ๒๔๓๖.pdf/132
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
120
เล่ม ๑
ลักษณภาษีเรือ
ประกาศภาษีเรือ