หน้า:กม ร ๕ (๕) - ๒๔๓๘.pdf/37

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
เล่ม ๕
น่า ๑๖๒๒
ลักษณตรานพรัตนราชวราภรณ์

ที่หุงชำระจนสิ้นมือก็ดี เปนอย่างเอกก็ดี หนักกึ่งตำลึงบ้าง สิบสลึงบ้าง สามบาทบ้าง ทำทั้งแท่งไม่โพร่งใน ตีให้แน่นดี แล้วขุดหลุมพลอย ๙ แห่ง แล้วจึงฝังพลอย ๙ อย่าง ที่ ๑ เพ็ชร์ ที่ ๒ ทับทิม ที่ ๓ มรกฎ ที่ ๔ เพทาย ที่ ๕ บุศ ที่ ๖ นิล ที่ ๗ มุกดา ที่ ๘ โกเมนทร์ ที่ ๙ ไพฑูรย์ แล้วประดับเพ็ชร์เล็กเนื่องสองข้างบ้าง เปนลายต่าง ๆ สองข้างบ้าง ทำให้งามดี แล้วสอดไว้ในประคดที่คาดกับเอว พระเจ้าแผ่นดินก็ทรง แลพระราชทานให้ผู้มีบันดาศักดิ์ใหญ่ ๆ ตั้งแต่ผู้เปนที่ ๒ พระเจ้าแผ่นดินลงไปจนเสนาบดี เมื่อเวลาการพิธีซึ่งสมมตว่าเปนมงคลผู้ใหญ่จะได้ทำ คือ ตัดจุกเด็ก แลเจิมจุณเครื่องหอม แลรดน้ำอวยไชยให้พร ในที่แต่งตั้งฐานันดอน แลการบ่าวสาว แลวางศิลาแรกในที่ก่อตึกก่อกำแพงแลป้อมได ๆ ที่พระเจ้าแผ่นดิน ฤๅผู้ใหญ่แทนพระเจ้าแผ่นดิน จะได้ลงมือเปนฤกษ ผู้ลงมือทำการมงคลนั้นย่อมเอาแหวนวงนั้นสอดในนิ้วชี้มือขวาแล้วทำการมงคลนั้น ๆ ก็การที่คาดแหวนสอดในประคดนั้นเปนที่สำแดงยศของผู้ใหญ่ในสยามแต่โบราณมา

ในทุกวันนี้มีผู้ยังได้ใช้เครื่องยศแหวนอย่างนั้นอยู่แต่ ๑๒ นับทั้งสมเด็จพระเจ้ากรุงสยามซึ่งได้ทรงรับเครื่องราชอิศิริยยศอย่างนี้แต่สมเด็จพระบรมชนกนารถซึ่งเปนพระเจ้าแผ่นดิน