หน้า:กม ร ๕ (๕) - ๒๔๓๘.pdf/66

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
น่า ๑๖๕๑
เล่ม ๕
ลักษณคนในบังคับต่างประเทศ

กระทรวงมุรธาธร รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ให้ประกาศให้ทราบทั่วกันว่า

ด้วยเหตุว่า ในการแต่ก่อน ๆ มา เมื่อมีการศึกสงครามก็ดี มีการขบถจลาจน ฤๅมีพวกจีนฮ่อยกมาต่อตีก็ดี มักย่อมมีคนที่อยู่ณฝั่งซ้ายฟากตวันออกแม่น้ำโขงนั้นจำต้องข้ามมายังฝั่งขวาฟากตวันตกแล้วแลยังคงตั้งอาไศรย์อยู่ต่อมาจนเวลานี้ อนึ่ง ด้วยเหตุว่า ธรรมเนียมโบราณซึ่งถือว่า คนอย่างเช่นนี้เปนเชลยศึกสงครามนั้น ก็ไม่ได้ทรงพระโปรดเกล้าฯ ให้มีให้ใช้ในราชการประจุบันนี้แล้ว แลยังซ้ำได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีท้องตราประกาศแต่ก่อนแล้วว่า ไม่ให้ผู้ใดจับกุมกักขังคนข้างฝั่งซ้ายฟากตวันออกแม่น้ำโขงไว้ใช้สอยการงานแล้ว แต่บางทีจะมีคนในจำพวกที่กล่าวมานี้ฤๅครอบครัวของตนเหล่านี้บางคนจะอยากกลับคืนไปอยู่บ้านเมืองเดิมของตัวในฝั่งซ้ายฟากตัวนออกแม่น้ำโขงซึ่งเปนดินแดนที่อยู่ในอำนาจแลความปกครองของฝรั่งเสศตามหนังสือสัญญาซึ่งได้ทำไว้เมื่อวันที่ ๓ ตุลาคม รัตนโกสินทรศก ๑๑๒ แลได้แลกเปลี่ยนเปนใช้ได้กันแต่ณวันที่ ๓ กุมภาพันธ์ รัตนโกสินทรศก ๑๑๒

จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศให้คนเหล่านี้ทราบว่า ไม่ได้มีพระราชประสงค์จะห้ามหวงขัดขืนน้ำใจ