หน้า:การสิ้นสุดสภาพนอกอาณาเขต - ดิเรก ชัยนาม - ๒๔๗๙.pdf/4

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

เนื่องด้วยคุณหลวงประดิษฐมนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) อาจาริย์ที่เคารพของข้าพเจ้า จะทำการฌาปนกิจศพนายเสียง พนมยงค์ บิดาของท่าน ข้าพเจ้าจึงมาคิดดูว่า ข้าพเจ้าควรจะได้มีส่วนช่วยเหลือในงานนี้ด้วยตามกำลังและความสามารถเท่าที่จะทำได้ โดยที่งานฌาปนกิจศพนี้ที่นิยมกันว่าควรแจกหนังสือ แต่เวลาที่ข้าพเจ้าได้ทราบนั้นกระชั้นมาก ไม่มีโอกาศที่จะเขียนเรื่องใหม่ได้ ข้าพเจ้าจึงนึกถึงเรื่องที่ข้าพเจ้าเคยเขียนว่าด้วย “การสิ้นสุดแห่งสภาพนอกอาณาเขตต์ในกรุงสยาม” และได้ลงพิมพ์ในหนังสือ “ประมวลคดี” เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๕ ถ้านำบทประพันธ์นั้นมาพิมพ์แจกในงานนี้อีกคงจะเหมาะด้วยเหตุ ๒ ประการ คือ ๑–บทประพันธ์นี้เกี่ยวกับอำนาจศาลของชาวต่างประเทศในกรุงสยามตามสัญญาทางพระราชไมตรี ซึ่งอยู่ในวงหน้าที่ราชการของท่านเจ้าของงาน ๒–ประเทศสยามเพิ่งจะได้อำนาจศาลโดยบริบูรณ์มาเมื่อเร็ว ๆ นี้ จึงควรเผยแพร่ประวัติอันเกี่ยวกับเรื่องนี้เพื่อประโยชน์ทั่วไป

ในการนี้ ข้าพเจ้าได้ดัดแปลงแก้ไขเพิ่มเติมอีกบ้างเล็กน้อย เพราะปรากฏว่าตั้งแต่ได้เขียนไว้ในครั้งนั้น บัดนี้พฤติการณ์ได้เปลี่ยนแปลงได้บ้าง เช่น ประมวลกฎหมายก็ได้ออกใช้ครบถ้วนแล้ว เป็นต้น โดยที่เวลาเรียบเรียงแก้ไขใหม่นี้ได้มีอยู่น้อยมาก การผิดพลาดบกพร่องจึงอาจมีได้เป็นของธรรมดา หากเป็นเช่นนั้น ขอท่านผู้มีความรู้ทั้งหลายได้โปรดให้อภัยด้วย

ขอกุศลบุญราศีอันเกิดแต่การพิมพ์หนังสือนี้จงมีแด่ท่านผู้ที่ได้ล่วงลับไปแล้วด้วย

ดิเรก ชัยนาม
วันที่ ๒๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๙