จนถึงพลับพลาแรม ไม่มีอันใดไปนอกจากเงิน ลองดูสักทีจะมีติดขัดอย่างใดบ้าง ฉันได้รับคำสั่งให้ไปตามเสด็จด้วย มานึกดูก็ชอบกล ถ้าเป็นคนเลวจะขัดข้องอันใดมี เที่ยวซื้อเข้าแกงตามตลาดหรือเที่ยวขอเขากินก็จะได้ ส่วนที่อยู่ที่พักจะไปเที่ยวอาไศรยบ้านเรือนเขา หรือแม้ที่สุดจะไปอาไศรยนอนตามวัด ก็ไม่เห็นจะขัดข้องเขาเที่ยวกันเช่นนั้นถมไป แต่นี่ท่านเป็นเจ้าเป็นนายเป็นผู้ลากมากดี ซึ่งรังเกียจกับเข้าของกินที่เขาวางแรขายไว้ตามตลาด แลรังเกียจความโสโครก จะไปหาที่พักอาไศรยให้สมควรดูก็เป็นการยากที่จะหาได้ แต่อย่างไรคงจะได้เห็นกันในพรุ่งนี้
วันที่ ๒๐ กรกฎาคม เสด็จอาไศรยรถไฟบ่ายที่จะไปกรุงเทพฯ ที่ใช้คำว่าเสด็จอาไศรยในที่นี้ เพราะเสด็จรถไฟชั้นที่ ๓ ประทับปะปนไปกับราษฎร ไม่ให้ใครรู้ว่าใครเป็นใคร เพื่อจะใคร่ทรงทราบว่าราษฎรอาไศรยไปมากันอย่างไร เจ้าพนักงานรถไฟก็เหลือดี มีอัธยาไศรยรู้พระราชประสงค์ ที่จริงแกรู้แต่แกล้งทำเฉย มาเรียกติเก็ตตรวจพวกเราเหมือนกับราษฎรทั้งปวง ทำไม่ให้ผิดกันอย่างไร ต่อผู้ใดสังเกตจริง ๆ จึงจะพอเห็นได้ว่าหน้าแกออกจะซีด ๆ แลเมื่อไปเรียกติเก็ตพระเจ้าอยู่หัวมือไม้แกสั่นผิดปกติ
เรื่องทดลองเดินทางด้วยไม่มีอะไรนอกจากเงินตามที่ได้ปฤกษากันเมื่อคืนนี้นั้น เป็นตกลงว่าจะเสด็จรถไฟไปลงที่โพธาราม หาเสวยเย็นที่นั้นแล้วจะหาเรือล่องกลับลงมาเมืองราชบุรี ได้แบ่งน่าที่ผู้ที่ไป
