หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๘
ฝ่ายขวา | ||
พระสังฆราชา | อยู่วัดมหาธาตุ | |
พระครูธรรมไตรโลก | อยู่วัดเขาอินทรแก้ว | |
พระครูบาโชค | อยู่วัดอุทยานใหญ่ | |
พระครูธรรมเสนา | อยู่วัดไหนไม่ปรากฎ | |
ฝ่ายซ้าย | ||
พระครูธรรมราชา | อยู่วัดไตรภูมิป่าแก้ว (ชื่อ ป่าแก้ว เห็นจะเติมเข้าในชั้นกรุง ศรีอยุธยาเปนราชธานี) | |
พระครูญาณไตรโลก | อยู่วัดไหนไม่ปรากฎ | |
พระครูญาณสิทธิ์ | อยู่วัดไหนไม่ปรากฎ |
ทำเนียบคณะสงฆ์ที่ปรากฎในหนังสือพงศาวดารเหนือดังนี้อาจจะเปนการซึ่งจัดขึ้นในครั้งพระมหาธรรมราชา (ลิไทย) ถ้าจริงดังนั้น เห็นได้ว่า ในชั้นหลังลงมา วิธีปกครองคณะสงฆ์ครั้งสุโขทัยแปลกกว่าเดิม ๒ อย่าง คือ แยกการปกครองออกเปน ๒ คณะอย่าง ๑ เกิดประเพณีมีราชทินนามที่พระเจ้าแผ่นดินทรงตั้งสงฆนายกขึ้นอิกอย่าง ๑ ทั้ง ๒ อย่างนี้เปนต้นเค้าของลักษณปกครองคณะสงฆ์ซึ่งมีสืบมาในสยามประเทศจนตราบเท่าทุกวันนี้
ตามเค้าเงื่อนที่ได้พบหนังสือพงศาวดารรามัญแลพงศาวดารไทยฝ่ายเหนือ ข้าพเจ้าเข้าใจว่า มูลเหตุที่แบ่งพระสงฆ์เปนฝ่ายขวาฝ่ายซ้ายครั้งกรุงสุโขทัยนั้นน่าจะเปนด้วยเรื่องมีพระสงฆ์ต่างนิกาย