หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/185

170

ถาน ได้ความสัจง่ายขึ้น พระยามหินทรเดชานุวัติ (ไหย่ สยามานนท์) ซึ่งต่อมาได้เปนสมุหเทสาภิบาลมนทลนครชัยสรี เวลานั้นยังเปนที่พระสรีวิเสส ยกบัตรมนทล หัวหน้าพนักงานอัยการ เปนมือขวาของเจ้าพระยาสรีวิชัยฯ ไนการชำระโจรผู้ร้าย เคยเล่าไห้ฉันฟังว่า เมื่อพวกโจรจันท์ปล้นบ้านชีปะขาวครั้งนั้น พอรู้ข่าวถึงนครปถม เจ้าพระยาสรีวิชัยฯ ก็ไห้พระยามหินทรฯ รีบลงเรือไฟขึ้นไปเมืองสุพรรน สั่งว่า ไห้ไปเอาตัวผู้ไหย่บ้านกอนที่ตำบลบางซอมาซักถามเถิด คงจะได้ความ พระยามหินทรฯ ตรงไปเอาตัวผู้ไหย่บ้านกอนมาซักไซ้ ก็ไห้การรับเปนสัจว่า หยู่ไนพวกโจรที่ปล้นนั้น ไห้การบอกชื่อพวกโจร จึงจับตัวได้โดยมาก พระยามหินทรฯ ไม่เข้าไจเพราะเหตุไดเจ้าพระยาสรีวิชัยฯ จึงสามารถชี้เจาะตัวได้ว่า ไห้ไปเอาตัวผู้ไหย่บ้านกอนมาชำระ มีผู้อื่นว่า วิธีของเจ้าพระยาสรีวิชัยฯ นั้น เวลาท่านไปเที่ยวไหน ๆ ท่านสืบถามชื่อนักเลงไนถิ่นนั้นจดไว้ไนสมุดพกเสมอ ถ้าสามารถจะพบได้ ก็คิดอ่านรู้จักตัวด้วย แล้วสืบถามเรื่องประวัติของพวกนักเลงจากคนร่วมถิ่นที่เปนนักโทสติดหยู่ไนเรือนจำ จึงรู้แหล่งของพวกโจรไนตำบลต่าง ๆ ท่านยังมีผู้ช่วยหย่างเปนมือซ้ายของท่านอีกคนหนึ่ง คือ พระพุทธกเสตรานุรักส์ (โพธิ์) เมื่อยังเปนหลวงที่ชัยอาญา พะทำมะรงเรือนจำเมืองนครปถม เปนผู้มีคุนวุทธิหย่างแปลกประหลาดไนกะบวนบังคับบันชา ไม่ดุร้าย แต่สามารถไห้นักโทสรักด้วยกลัวด้วย เรียกหลวงชัยอาญาว่า "คุนพ่อ" ทั้งเรือนจำ จนคนพายนอกพิสวงถึงกล่าวกันว่า หลวงชัยอาญาอาดจะ