หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/386

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
371

นันทบุเรงสเด็ดยกกองทัพหย่างไหย่หลวงลงมาเองเมื่อ พ.ส. 2119 ก็เอาชัยชนะไม่ได้ ต้องล่าทัพกลับไป

เมื่อพระเจ้าหงสาวดีเลิกทัพกลับไปแล้ว ที่กรุงสรีอยุธยายังต้องเตรียมตัวหยู่ ด้วยไม่รู้ว่าข้าสึกจะยกมาเมื่อได ไนระหว่างเวลาว่างสงครามนั้น สมเด็ดพระมหาธัมราชาธิราชสวรรคตเมื่อ พ.ส. 2133 สมเด็ดพระนเรสวรได้รับรัชทายาทเปนพระเจ้าแผ่นดินเมื่อพระชันสา 35 ปี ส่วนพระองค์ก็เปนหมัน ไม่มีพระราชโอรสธิดา มีแต่พระเอกาทสรถ อนุชา เปนรัชทายาท ทั้งได้เปนคู่พระชนมชีพสู้สงครามกู้บ้านเมืองมาด้วยกัน แม้โดยถานะก็พึงคิดเห็นได้ว่า ถ้าเปนเวลาบ้านเมืองเปนปรกติ สมเด็ดพระนเรสวรคงซงสถาปนาพระเอกาทสรถไห้เปนพระเจ้าแผ่นดินครองเมืองเหนือเหมือนหย่างเมื่อครั้งสมเด็ดพระบรมราชาธิราชที่ 3 ซงสถาปนาพระเชตถา ราชอนุชา ไห้เปนพระเจ้าแผ่นดินครองเมืองเหนือ หรือที่สมเด็ดพระบรมไตรโลกนาถซงสถาปนาพระบรมราชา ราชโอรส เปนพระเจ้าแผ่นดินครองเมืองไต้มาแต่ก่อน แต่เมื่อสมเด็ดพระนเรสวรซงเสวยราชย์นั้น เมืองเหนือร้าง ผู้คนพลเมืองเหนือลงมาหยู่เมืองไต้หมด จะทำหย่างแบบเดิมทั้งหมดไม่ได้ จึงซงสถาปนาเปนพระเจ้าแผ่นดิน ซงพระนามว่า สมเด็ดพระเอกาทสรถฯ ไห้ปกครองชาวเมืองเหนือบันดาที่ลงมาหยู่ไนเมืองไต้ จึงมีพระเจ้าแผ่นดินประทับหยู่ไนราชธานีเดียวกันทั้ง 2 พระองค์เปนครั้งแรก ความที่ว่ามานี้มีหลักถาน ด้วยมีพระราชกริสดีกาของสมเด็ดพระเอกาทสรถปรากตหยู่ไนกดหมายเก่า