หน้า:ประชุมจดหมายเหตุ สมัยอยุธยา (ภาค ๑) - ๒๕๑๐.pdf/146

หน้านี้ได้ตรวจสอบแล้ว
๙๘
จดหมายเหตุ สมัยกรุงศรีอยุธยา

ค่ำ เสดจออกตั้งงทับไชย ถึงณวัน ค่ำ จึ่งยกทับหลวงเสดจไปเมิองเชิยงใหม่ แลณวัน ค่ำ ไดเมิองลำภูนไชย วัน ๑๓ ฯ  ค่ำ มีอุบาทว เหนเลือดติดอยู่ณปรตูบ้านแลเรือนแลวัดท้งงปวงในเมิองแลนอกเมิองทั่วทุกตำบล เถิงณวัน ๑๕ ค่ำ ยกทับหลวงเสดจจากเมิองเชิยงใหม่มายังพระนครศรีอยุทธยา

ศักราช ๙๐๘ มเมิยศก เดิอนหกนั้น สมเดจพระไชยราชาธิราชเจ้านิฤๅพาน จึ่งสมเดจพระเจ้ายอดฟ้าพระราชกุมารท่านเสวยราชสมบัดติพระนครศรีอยุทธยา ในปีนั้น แผ่นดินไหว

ศักราช ๙๑๐ วอกศก วัน ค่ำ เสดจออกสนาม ให้ชนช้าง แลงาช้างพญาไฟนั้นหักเปนสามท่อน อนึ่ง อยู่สองวัน ช้างต้นพระฉัดทันตไหลร้องเปนเสียงสังข อนึ่ง ปรตูไพพยนร้องเปนอุบาทว เถิงวัน ค่ำ สมเดจพระเจ้ายอดฟ้าเปนเหตุ จึ่งขุนชิณราชได้ราชสมบัดดิ ๔๒ วัน แลขุณชิณราชแลแม่หญัวศรีศุดาจันเปนเหตุ จึ่งเชิญสมเดจพระเฑิยรราชาธิราชเสวยราชสมบัดดิ ทรงพระนามสมเดจพระมหาจักรพรรดิ แลครั้นเสวยราชสมบัดดิได้ ๗ เดิอน พญาหงษาปังเสวกิยกพลมายังพระนครศรีอยุทธยาในเดิอน ๔ นั้น เมื่อสมเดจพระมหาจักรพรรดิเจ้าเสดจออกไปรบศึกหงษานั้น สมเดจพระอรรคมเหษี สมเดจพระเจ้าลูกเธอพระราชบุตรี เสดจทรงช้างออกไปโดยเสดจด้วย แลเมิ่อได้รบศึกหงษานั้น ทับหน้าแตกมาปะทับหลวงเปนโกลาหลใหญ่ แลสมเดจพระอรรคมเหษีแลสมเดจพระเจ้าลูกเธอพระราชบุตรีนั้นได้รบด้วยข้าศึกถึงสิ้นพระชนมกับคอช้างนั้น แลศึกหงษาครั้งนั้นเสิยสมเดจพระมหาธรรมราชาธิราชเจ้าแลสมเดจพระเจ้าลูกเธอพระราเมศวรไปแก่พญาหงษา แลจึ่งเอาพญาปราบแลช้างต้นพญานุภาพตามไปส่งให้พญาหงษาถึงเมิองกำแพงเพช แลพญาหงษาจึ่งส่งพระมหาธรรมราชาธิราชเจ้า สมเดจพระราเมศวรเจ้า มายังพระนครศรีอยุทธยา

ศักราช ๙๑๑ รกาศก ณวัน ๑๑ ฯ  ค่ำ ได้ช้างเผิอกพลายตำบลป่าตนาวศรี สูง ๔ ศอกมีเสท ชื่อปัดไจยนาเคนท ครั้งนั้น แรกให้ก่อกำแพงพระนครศรีอยุทธยา

ศักราช ๙๑๒ จอศก เดิอน ๘ ขึ้นสองค่ำ ทำการพระราชพิทธีปถมกรรมสมเดจพระมหาจักรพรรดิเจ้าตำบลท่าแดง พระกรรมวาจาเปนพฤทธิบาศ พระพิเชฐเปนหัศดาจารย พระอินโทรเปนกรมการ

ศักราช ๙๑๔ ชวดศก ครั้งนั้น ให้แปลงเริอแซเปนเริอไชยแลหัวสัตร

ศักราช ๙๑๕ ฉลูศก เดิอน ๗ นั้น แรกทำการพระราชพิทธีมัทยมกรรมสมเดจพระมหาจักรพรรดิตำบลไชยนาษบุรีย

ศักราช ๙๑๖ ขานศก เสดจไปวังช้างตำบลบางลมุง ได้ช้างพลายพัง ๖๐ ช้าง อนึ่ง ในเดิอน ๑๒ นั้น ไดช้างพลายเผิอกตำบลการบุรีย สูง ๔ ศอกมีเสท ชื่อพระคเชนโทรดม

ศักราช ๙๑๗ เถาะศก วัน ๒ ฯ ๗ ค่ำ ได้ชางเผือกพลายตำบลป่าเพชบูร สูง ๔ ศอกคืบมีเสด ชื่อพระแก้วทรงบาท

ศักราช ๙๑๘ มโรงศก เดิอน ๑๒ แต่งทับไปลแวก พญาองคสวรรคโลกเปนนายกองถือพล ๓๐๐๐๐ พระมหามนตรีถืออาชาสทธิ พระมหา