หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๒๑) - ๒๔๖๔.pdf/26

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๔


เรื่องพม่ากับไทยเจรจาความเมืองกันครั้งที่ ๕ ไม่ปรากฎในหนังสือพระราชพงศาวดาร แต่มีสำเนาหนังสือซึ่งมีไปมาโต้ตอบกันอยู่ในหอพระสมุดฯ บริบูรณ์ ยังหาได้เคยพิมพ์มาแต่ก่อนไม่ มีเรื่องราวดังบรรยาต่อไปนี้:—

เดิมเมื่อเดือน ๑๑ ปีมโรง สัมฤทธิศก พ.ศ. ๒๓๕๑ พม่าเจ้าเมืองเมาะตะหมะซึ่งเปนเทศาภิบาลมณฑลหัวเมืองมอญฝ่ายใต้ ให้พระยาอินทจักร ๑ อากาปันยี ๑ ถือหนังสือเสนาบดีพม่ามีถึงเสนาบดีไทย แลคุมตัวพระยาพิมพิสารกับพรรคพวกแลสิ่งของต่าง ๆ เข้ามาที่เมืองกาญจนบุรี แจ้งความว่า พระเจ้าเชียงใหม่ (กาวิละ) แต่งให้พระยาพิมพิสารถือศุภอักษร กับเครื่องบรรณาการไปถวายพระเจ้าปะดุง จะขอเอาเมืองเชียงใหม่กลับขึ้นไปแก่พม่าอย่าเดิม พระเจ้าปะดุงทรงเห็นว่า จะรับไว้ก็จะเกิดวิวาทกับไทย จะใคร่ให้สองพระนครเปนมหามิตรกันโดยทางธรรม จึงให้ส่งตัวพระยาพิมพิสารกับศุภอักษรของพระเจ้าเชียงใหม่เข้ามาถวาย

พระยากาญจนบุรีมีใบบอกเข้ามายังกรุงเทพฯ จึงมีท้องตราสั่งให้ส่งทูตพม่ากับพระยาพิมพิสารมาไต่สวนที่เมืองราชบุรี แล้วทำนองจะโปรดให้พระยาท้ายน้ำเปนข้าหลวงออกไปกำกับการไต่สวนด้วย จึงปรากฎในเบื้องต้นจดหมายเหตุว่า “เมื่อณวันเสาร์ เดือน ๑๑ แรม ๓ ค่ำ