หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๒๑) - ๒๔๖๔.pdf/93

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๘๑

หาได้เปนผู้ทำสงครามไม่ การก็ค้างกันอยู่เพียงนั้น พระเจ้ามินดงคงอยากจะทราบว่า ไทยทำหนังสือสัญญากับฝรั่งโดยมิตรภาพได้ถึง ๓ ชาตินั้นด้วยอุบายอย่างใด แลฝรั่งที่มาเปนไมตรีกับไทยนั้นมาทำอย่างไรบ้าง จึงแต่งคนมาสืบสวนความข้อนี้อย่าง ๑

อย่างที่ ๒ นั้น แต่ก่อนไทยกับพม่าไปมาล่วงแดนกันไม่ได้ ด้วยต่างเกรงว่า ผู้ที่ไปมาจะสอดแนมการในบ้านเมืองโดยฐานปัจจามิตร ถ้าคนฝ่ายไหนล่วงแดนฤๅแม้แต่ไปใกล้ชายแดนก็มักถูกจับกุม ครั้นการสงครามสงบมา การที่จับกุมกันก็เสื่อมซาไป แต่ยังไม่บอกเลิกกันทั้ง ๒ ฝ่าย พม่าอยากจะเข้ามาค้าขายทางมณฑลภาคพายัพ พระเจ้ามินดงจึงแต่งให้คนมาสืบสวนถึงการที่ไทยจะยอมให้พม่ามายังเมืองไทยได้โดยสดวกฤๅยัง พม่าที่เข้ามาคงถามความข้อหลังนี้ที่พระพรหมมุนี จึงปรากฎกล่าวในลิขิตตอบว่า พระราชทานอนุญาตให้ผู้ที่จะไปมาโดยสุจริตไปมาค้าขายถึงกันได้ ไม่ห้ามปรามดังแต่ก่อน แลความข้อนี้ยังมีผลต่อมา ตั้งแต่ทูตพม่าเข้ามาคราวนั้นแล้ว ก็มีการค้าขายทางมณฑลภาคพายัพติดต่อกับแดนพม่า ต่อมาพระเจ้าเชียงใหม่กาวิโลรสสุริยวงศ์แต่งคนไปซื้อของที่เมืองพม่า พระเจ้ามินดงก็ให้รับรองจนถึงได้เข้าเฝ้าแทน แล้วพระเจ้ามินดงประทานสังวาลทองคำอันเปนทำนองเครื่องราชอิศริยาภรณ์ขอบพม่ามาให้

๑๑