หน้า:ประชุมพงศาวดาร (ภาค ๒๔) - ๒๔๖๕.pdf/45

๒๔

ด้วยพระยาศุโขไทยผู้แทนข้าหลวง จัดเรือเก๋งลำหนึ่งกับเรือที่จะบรรทุกไพร่พลทหารข้ามไปยังเมืองหลวงพระบาง รวม ๔๐ ลำ มีปี่พาทย์ฆ้องกลองเปนกระบวรแห่มารับกองทัพข้ามแม่น้ำโขงไปถึงที่ฝั่งฟากตวันออก แล้วแม่ทัพให้ทหารกรุงเทพฯ แลทหารหัวเมืองเดินเปนกระบวรทัพ เข้าไปในเมืองหลวงพระบาง สองข้างทางที่เดินกองทัพไปนั้น มีราษฎรชายหญิงมาดูเนืองแน่นตลอดไปจนถึงทำเนียบที่พัก ซึ่งตั้งอยู่ใกล้ กับลำน้ำคาน ฝ่ายทิศตวันออกของเมืองหลวงพระบางนั้น เมื่อแม่ทัพ แลนายทัพนายกองไปถึงทำเนียบพร้อมกันแล้ว เจ้านครหลวงพระบางพร้อมด้วยเจ้านายบุตรหลานมาเยียนตามประเพณีราชการ แม่ทัพให้ จัดทหารเปนกองเกียรติยศรับ ๒๔ คน ทหารแตรเดี่ยว ๒ คน ครั้น รุ่งขึ้นแม่ทัพแลนายทัพนายกองพร้อมกันไปหาเจ้านครหลวงพระบาง แลได้ไปเยียนตอบเจ้านายในเมืองหลวงพระบางนั้นด้วย เมื่อกองทัพขึ้นไปถึงเมืองหลวงพระบางแล้ว เจ้าหมื่นไวยวรนารถ สอบสวนเรื่องราวข่าวทัพฮ่อ ได้ทราบว่าข้อความตามที่เมืองหลวง พระบางบอกลงมายังกรุงเทพฯ นั้น เปนแต่รู้จากคำพวกราษฎรบอก เล่าเปนพื้น เพราะหนทางจากเมืองหลวงพระบางไปยังเมืองหัวพันห้า ทั้งหก ต้องเดินข้ามห้วยเขาป่าดงเปนทางกันดาร การที่แต่งคนไป สืบข้อราชการ ถ้าแต่งเปนกองใหญ่คนไปมากก็ติดขัดด้วยเรื่องหา เสบียงอาหาร ถ้าคนไปน้อยให้พอหาเสบียงอาหารได้ในท้องที่ ก็ไม่ กล้าไปไกลด้วยเกรงอันตราย จึงได้แต่ไต่ถามพวกราษฎรตามท้องที่