หน้า:ประวัติดำรง - ๒๔๘๗.pdf/20

15

วงส์ผู้ไหย่อันควนเคารพ ดังแจ้งหยู่ไหนประกาสเลื่อมกรมเมื่อ พ.ส. 2454 อีกครั้งหนึ่ง แต่ไนรัชกาลที่ 6 นั้น เมื่อพระเจ้าบรมวงส์เทอ กรมพระดำรงราชานุภาพ ได้ซงรับราชการเปนเสนาบดีกะซวงมหาดไทยแต่รัชกาลที่ 5 สืบมาได้ถึง 23 ปี อ่อนพระกำลังลงจนเกิดอาการประชวร รู้สึกพระองค์ว่า จะไม่สามาถทำราชการหนักไนตำแหน่งสำคันไห้เรียบร้อยได้ดังแต่ก่อน จึงกราบบังคมทูนขอเวนคืนตำแหน่งเสนาบดีกะซวงมหาดไทย พระบาทสมเด็ดพระมงกุตเกล้าเจ้าหยู่หัวซงพระราชปรารภถึงความชอบความดีที่พระเจ้าบรมวงส์เทอ กรมพระดำรงราชานุภาพ ได้มีมามากแต่หนหลัง จึงซงพระกรุนาโปรดเกล้าฯ ไห้ซงดำรงตำแหน่งเสนาบดีที่ปรึกสา แล้วดำหรัดมอบพระราชประสงค์ไห้ซงอำนวยการจัดหอพระสมุดสำหรับพระนครอันซงพระราชดำริว่า เปนการสำคันสำหรับบ้านเมือง แต่ไม่เปนการหนักเกินพระกำลัง พระเจ้าบรมวงส์เทอ กรมพระดำรงราชานุภาพ ก็รับสนองพระเดชพระคุน ได้ซงพระอุสาหะรวบรวมตรวดค้นเรื่องโบรานคดีและวรรนคดีต่าง ๆ สแดงไห้ปรากตแพร่หลาย ทั้งซงพระนิพนธ์หนังสือขึ้นไว้เปนแบบฉบับก็หลายเรื่อง เปนปัจจัยไห้จเรินความนิยมไนการพิมพ์หนังสือแจกวิชาความรู้เปนประโยชน์แก่มหาชนสืบมาจนบัดนี้ ครั้นเมื่อหายประชวร พระเจ้าบรมวงส์เทอ กรมพระดำรงราชานุภาพ มีพระราชดำหรัดชวนไห้กลับเข้าซงรับราชการเปนกัมการสภาการคลัง และกัมการทำประมวนกดหมายแพ่งและพานิช แล้วซงพระกรุนาโปรดเกล้าฯ ไห้เปนเสนาบดีประจำตำแหน่งอีกไนกะซวงมุรธาธร ต่อนั้นมา โปรด