หนังสือปัญญาสชาดกนี้ คือ ประชุมนิทานเก่าแก่ที่เล่ากันในเมืองไทยแต่โบราณ ๕๐ เรื่อง พระสงฆ์ชาวเชียงใหม่รวบรวมแต่งเปนชาดกไว้ในภาษาบาลีเมื่อพระพุทธศักราชประมาณราวในระวาง ๒๐๐๐ จนถึง ๒๒๐๐ ปี อันเปนสมัยเมื่อพระสงฆ์ชาวประเทศนี้พากันไปเล่าเรียนมาแต่ลังกาทวีป มีความรู้ภาษามคธแตกฉาน เอาแบบอย่างของพระพิกษุสงฆ์ในลังกาทวีปมาแต่งหนังสือเปนภาษามคธขึ้นในบ้านเมืองของตน แต่งเปนอย่างอรรถาธรรมาธิบาย เช่น คัมภีร์มังคลัตถทีปนี เปนต้นบ้าง แต่งเปนเรื่องสาสนประวัติ เช่น คัมภีร์ชินกาลมาลินี เปนต้น ตามอย่างเรื่องมหาวงศพงศาวดารลังกาบ้าง แต่งเปนชาดก เช่น เรื่องปัญญาสชาดกนี้ เอาอย่างนิบาตชาดกบ้าง โดยเจตนาจะบำรุงพระสาสนาให้ถาวร แลจะให้หนังสือซึ่งแต่งนั้นเปนหลักฐานมั่นคง ด้วยเปนภาษาเดียวกับพระไตรปิฎก แต่หนังสือปัญญาสชาดกนี้เห็นจะแต่งในตอนปลายสมัยที่กล่าวมา เพราะความรู้ภาษามคธดูทรามลง ไม่ถึงหนังสือแต่งชั้นก่อน
หนังสือปัญญาสชาดกนี้ ต้นฉบับเดิมเปนคัมภีร์ลาน จำนวนรวม ๕๐ ผูกด้วยกัน เดี๋ยวนี้เห็นจะมีอยู่แต่ในประเทศสยามกับที่เมืองหลวงพระบางแลที่กรุงกัมพูชา ที่อื่นหามีไม่ มีเรื่องราวปรากฎว่า เคยได้ฉบับไปถึงเมืองพม่าครั้งหนึ่ง พม่าเรียกว่า “เชียงใหม่ปัณณาส” แต่พระเจ้าแผ่นดินพม่าองค์ใดองค์หนึ่งดำรัสว่า เปนหนังสือแต่งปลอมพระพุทธวัจนะ สั่งให้เผาเสีย ในเมืองพม่าจึงมิได้มีหนังสือปัญญาสชาดก
